Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PaństwadysfunkcyjnewAfryceSubsaharyjskiej
25
Kwestiedemogracznewpaństwachdysfunkcyjnychgenerująwieleproble-
mów,ajednymiznajpoważniejszychkoniktymilitarne.Jakoprzykładmoże
posłużyćkoniktwDarfurze.Wlutym2003rokuwsudańskiejprowincjiDarfur
wybuchłopowstaniemiejscowejludnościnegroidalnejprzeciwkonapływającej
naichterenyludnościarabskiejzpółnocnejczęścikraju.Koniktszybkoprzero-
dziłsięwkryzyshumanitarny,natomiastpolitykaczysteketnicznychrealizowana
przezrządwChartumie,wspierającyludnośćarabską,skutkowałaśmierciąokoło
300tysięcyosób,a2,5milionaskazałanawygnanie.Wpowszechnymodbiorze
zagłównąprzyczynękoniktuuważasięanimozjeetniczne.Spórtenniewyrósł
jednaktylkonapodłożuetnicznym,leczujegopodstawleżątakżeprzyczyny
demograczne,którezaogniływaśniedotyczącealokacjizasobów,kwestiaprzy-
należnościetnicznejbyłazaśtutajdrugorzędna.LudnośćDarfuruprzezwieki
utrzymywałasięzrolnictwa,główniezuprawyprosaorazhodowlibydłaiwiel-
błądów.Obieformygospodarowaniawymagałydostępudocorazskromniejszych
zasobówziemiuprawnejiwody,wywołującrywalizacjęoziemiwodęrolników
pochodzącychzplemionnegroidalnychzpasterskimiludamiarabskimi.Wczasie
klęsksuszyigłoduwlatach80.XXwiekukoniktozasobyireformaziemska,
wramachktórejrządwChartumiezlikwidowałzwyczajoweprawoużytkowania
ziemi,odbierająclokalnymwspólnotomrodowymimianującsięjedynymjej
dysponentem,bynastępniewspieraćnapływowąludnośćarabską,spowodowały
rozłamwspołeczeństwiezamieszkującymprowincję.Odtejporynastąpiłasilna
polaryzacjaiposzczególneplemionażyjąceodwiekówoboksiebiezaczęłyokreś-
laćswojąprzynależnośćetnicznąjakoArabowieAfrykańczycy.
JedzgłównychprzyczynkoniktuwDarfurzebyłbardzodużyprzyrostde-
mograczny,jakiodnotowanonatymobszarzewXXIwiekuiktóryzbiegłsię
zcyklemwielkichsusz,dącychkonsekwencjązmianklimatycznych.Wciągu
ostatnichstulatludnośćprowincjiwzrosłabowiemo500%(mimokilkuklęsk
głoduiwojen),apogłowiebydłao900%.Tymczasemziemiuprawnejubywało,
gdopróczznacznegozwiększeniapopulacjiwtymregioniekażdegorokupu-
styniaprzesuwasięśrednioo5kilometrównapołudnie,powiększająctymsa-
mymobszarSaheluizmniejszającobszaryziemiuprawnej42.
Uchodźcyiosobywewnętrzniewysiedlone
Obecnienaświecieliczbauchoców,nadktórymiWysokiKomisarzdospraw
Uchoców(UnitedNationsHighCommissionerforRefugees-UNHCR)rozta-
czaopiekę,sięga10,4milionaosób,zaśliczbaosóbzmuszonychdoopuszczenia
swoichdomówiniemającychmiejscastałegopobytuwynosi25,9miliona.Należy
zaznaczyć,żejesttotylkoczęśćrzeczywistejliczbyuchoców,którzyrejestro-
42
A.vanArdenne,M.Salih,N.Grono,J.ndez,ExplainingDarfur:LecturesontheOngoing
Genocide,Amsterdam2007,s.20.