Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DlaczegowartodziśczytaćZygmuntaBalickiego?
9
omeandrachjegowyborówpolitycznych,oprzechodzeniuodsocjalizmudo
prorosyjskiegonacjonalizmu,mógłzauważyćjegointeresującąrefleksjęnate-
matspołeczeństwaobywatelskiego,mechanizmówrozwiązywaniakonfliktów
czybudowaniawielowarstwowejpamięcikulturowej;lastbutnotleast,bymógł
prześledzićniezmierniepomysłowerekonstrukcjezarównotypówemocji,jak
iroliemocjiwżyciuzbiorowym,wbudowaniumocnychpodstawkulturyna-
rodowejiideologiiDwszystkichPolaków”.
Czytającantologię,należy-moimzdaniem-nietylkomiećnauwadze,że
Balicki-teoretykwartjestjeśliniedyskusjizjegopoglądami,toprzynajmniej
rozszerzonejwiedzyojegowkładziewnaukęospołeczeństwieipolityce,ale
takżeniezapominaćojegoprzynależnościdojednegoznajtragiczniejszychpo-
koleńnowoczesnychPolaków.
Trzebapamiętać,żeBalickitoobokJanaLudwikaPopławskiego(1854-1908)
iRomanaDmowskiego(1864-1939)jedenzWielkiejTrójkipolskiegonowo-
czesnegoruchunarodowegozprzełomuXIXiXXwieku.Tenniezwyklewielo-
wymiarowyczłowiek-uczonyidziennikarz,intelektualistaiorganizatorżycia
partyjnego,ideologiczynnypolityk-należał,zperspektywypolskichzmagań
owolność,dopokoleniaosobliwietragicznego.Podobniejakczterylataodnie-
gostarszyPopławski,urodziłsięwrodzinieszlacheckiejotradycjachpatriotycz-
nych,Dprzeniesionejdomiasta”,izmarłkrótko-dwalata-przedzakończeniem
Iwojnyświatowej,podczasgdyPopławski-osiemlatprzedodzyskaniemprzez
Polakówniepodległości.
Obajojcowie-założycieleruchuurodzilisięwlatachpięćdziesiątychXIXwie-
ku,awięcnależelidopokolenia,któreznałowolnąPolskęniezwłasnychdo-
świadczeńżyciowych,leczzdokumentówrodzinyczyświadectwkulturynaro-
dowej.Zpowoduprzedwczesnejśmierciniebyłoimdaneświętowaćnarodzin
IIRzeczypospolitej.To,conapisałoPopławskimweWstępiedoWyborupism
tegoautoraPiotrKoryś,możnaprawiebezzmianodnieśćdoBalickiego:DTra-
gizmPopławskiegowynikaztego,żejegopokoleniewiedziało,jakbeznadziejną
sprawąsąpowstania,jakdramatyczniekurcząsięobszarypolskościwprocesie
administrowanejzzewnątrzmodernizacji”3.
Takiewłaśniedoświadczenieprzynależnościdopokolenia,rzecmożna
Dpomostowego”-ludzi,którzyurodzilisięwniewoli,aleumarlijużwwolnej
Polsce,wIIRzeczypospolitej-lubpokoleniazmarłychprzedwcześnie,jak
wprzypadkuBalickiegoiPopławskiego,pokoleniatragicznego,narodowonie-
spełnionego,łączyłoBalickiegozPopławskimioddalałoobuodmłodszegood
nichDmowskiego.Temuostatniemuudałosięnietylkodożyćniepodległości,
alewtejnowejrzeczywistościwcielićwżyciewieleideałówzeswoichwcześ-
niejszychwizjipolitykipolskiej.Cowięcej,pomogłotowzmocnićznaczenie
3P
.Koryś,Wstęp,w:J.L.Popławski,Naródipolityka:wybórpism,Kraków2012,Ośrodek
MyśliPolitycznej,WydziałStudiówMiędzynarodowychiPolitycznychUniwersytetuJagielloń-
skiego,s.XXI-XXII.
