Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZMOWYZPOLSKIMIEKONOMISTAMI
32
wdyscyplinie.Tojestprzedewszystkimteza−wświetleporównańmię-
dzynarodowychwłaściwieoczywistaibanalna−żenieprawdziwyjest
pogląd,jakobywPolscesystempodatkowybyłrepresyjny,czylibyłwy-
sokiudziałdochodówpodatkowychitonawetuwzględniającinnypoziom
zaawansowaniagospodarczego.Porównaniamiędzynarodoweabsolutnie
tegoniepotwierdzają.
Dalejstwierdzam,żejesttosystempodatkowy,zaktórymniestoiwi-
zjaoddziaływanianaprocesyistrukturygospodarcze.Tensystempo-
datkowyjestkształtowany−tutajkłaniająsięaspektyinstytucjonalne
−podwpływemkrótkookresowychnacisków,przedewszystkimlob-
bystycznych,orazpodwpływempewnegoogólnegowyobrażeniarozpo-
wszechnionegowklasiepolitycznejcodotego,jakisystempodatkowyjest
właściwy.Towyobrażeniejestoczywiściekształtowaneprzezprzesłanie,
możnachybaużyćtegookreślenia,ekonomiineoliberalnej.Wkażdym
razieprzezkonsensuswaszyngtoński,przezhasłopodatkówniskich
ipłaskich.
Mojatezadiagnostycznajesttaka,żemamywPolsce,jeślichodziore-
dystrybucjędochodówpodatników,systemdefactodegresywny,zwłasz-
czajeżeliweźmiemypoduwagęcałysystempodatkowy,anietylko
podatkidochodowe,chociażpodatkidochodoweteż.Alegdydołączyćdo
tegopodatkipośrednie,przedewszystkimVATzakcyzą,sprawajestbar-
dziejzłożona.Niemawtymwzględziepraktycznieżadnychkonkretnych
badańempirycznych.Toznaczysąpewne,aleoperujątakubohaterskimi”
założeniamiupraszczającymi,żewnioskiznichsąwyjątkowowątpliwe.
Dwazpodstawowychzałożeńwewszystkichpracach,doktórychdotar-
łem–niemaichzresztąwiele:tosądwie,trzyprace–to,popierwsze,że
dochóddoopodatkowaniajesttożsamyzdochodem.Jesttooczywiście
założeniebłędne.Drugiezałożenie–małoistotnewostatnichlatach,ale
napewnoistotnewlatach90.–tocałkowitepominięcieulgpodatkowych
wocenieefektówredystrybucyjnych.Towszystkoprowadzidowniosków,
którewydająmisiębyćjawnieniezgodnezrzeczywistością.
Jeżelinatomiastchodziowymiar,powiedziałbym,projektujący,nor-
matywny,totutajteżmamskłonnośćdokontestowaniategoklasycznego
dorobku,zktóregorównieżwogromnejwiększościwynikająpostulaty
podatkówniskichipłaskich,naprzykładcałarozwiniętaitaksilnieprzy-
swojonawpotocznymjęzykuprzezświatpolitykiimediówteoriaklina
podatkowego.Jestemskłonnyteoriętęzakwestionować.Mamytamdo
czynieniazprzeniesieniemwniosków,któresąpoprawneczystomikro-
