Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
Zazwyczajchętniewracamydoprzeszłości(choćpewnieniewszyscyiniezawsze).
Jeślijednak,tonietylkodlatego,żebyliśmywtedymłodziizoptymizmempatrzyliśmy
wprzyszłość,którachoćprzecieżniepewna,niosłapotencjalnąobietnicęfascynujących
doświadczeń.Przedewszystkimjednakdlatego,żezodpowiedniejperspektywyczasowej
łatwiejjestdocenićwagęwydarzeń,którewtedymiałymiejsce,orazosiągnięćludzi
żyjącychitworzącychwminionychczasach.Takipotroszesentymentalnypowrótdo
intelektualnejatmosferylat80.XXwiekuproponujenamProfesorJanTerelakwswo-
jejksiążceParadygmatypolskiejpsychologiilat80.XXwieku.Perspektywarecenzen-
ta.Podróżtojednakpozorniewyłączniesentymentalna,boniechodziwniejtylko
owspominaniezrozrzewnieniemminionychzdarzeń.ByłtowPolsceokresburzliwych
przemian,protestówspołecznychwlatach70.-80.,zakończonychstanemwojennym
istagnacjąspołeczno-politycznątrwającądokońcalat80.Paradoksalniejednakbył
totakżeczasszczególnegorozwojuintelektualnego-pojawianiasięwnaucepolskiej
wielunowychidei,koncepcjiteoretycznychczywręcznowychkierunkówbadawczych.
Jestwięcdoczegowracać,itonietylkozpowodówemocjonalnych,gdyżfaktycznie
oznaczatopowrótdonzłotegookresu”
,zwłaszcza-mnienajbliższej-rodzimejpsy-
chologii.Myślę,żetobyłogłównymmotywemprzygotowaniatejksiążki,którachoć
niepretendujedoformalnegoopracowaniazzakresuhistoriipsychologii,tojednak
takieprzypomnienieoferuje,trafnieilustrującatmosferęintelektualnątamtychczasów.
WybóromawianychzagadnieńjestoczywiściesubiektywnądecyzjąAutoraiwtym
znaczeniumożebyćkontrowersyjny,ale-nailesięgampamięciądotegookresu,
abyłemwtedystudentem,apóźniejnświeżoupieczonym”absolwentempsychologii
-moichwiększychzastrzeżeńniebudzi.Cobyłowtamtychczasachszczególnego?
Przedewszystkimukazałasiędrukiemznacznaliczbapracdotyczącychkluczowych
problemówpsychologii,opracowanychprzezMistrzów,którzyprowadzilipionierskie
badaniawtejdziedzinieiktórymzawdzięczamyobecnykształttejnaukiwPolsce
(zob.rozdziałIksiążki).Osiągnięciapsychologiidostrzeżonowinnychdziedzinach
(społecznych,medycznych),wpsychologiirozpoczęłosięteżwykorzystywaniena
szerokąskalędorobkuinnychnauk(rozdziałyII-III).Narodziłasięwtedyideare-
alizowaniabadańocharakterzeinterdyscyplinarnym(rozdziałIV).Towarzyszyłaim
dyskusjadotyczącafundamentalnychkwestiispołecznychinaukowych,np.nadmoż-
liwościąadaptacjiczłowiekadowarunkówpozaziemskich,związanychzeksploracją
kosmosu,edukacjąseksualną,czybardziejtechnicznych-stosowaniawdiagnostyce
psychologicznejtestówprojekcyjnych.Problemytenadalaktualneipodejmujesięje