Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
62
Rozdziałpierwszy.Parlamentarnysystemrządów.Wyznacznikiteoretyczneipraktyka…
wpoczynaniachreformatorskichwPolsce,cowielokrotniewrazzinnymi
badaczamiproponowałem53.
Wskandynawskimsystemieparlamentarnymniezakładasięsuweren-
nościprawnejparlamentu,cooznaczażeaktyparlamentu(ustawy)mogą
podlegaćbadaniuichzgodnościzustawązasadniczą(konstytucją)danego
państwa.Organamiorzekającymiwtychkwestiachniesąspecjalniepowołane
wtymcelutrybunałylubsądykonstytucyjne,lecznaczelneorganywładzy
sądowniczej–sądynajwyższe.Mnożenieorganównaczelnychnigdynieznaj-
dowałopoparciawpragmatycznejklasiepolitycznejispołeczeństwach,zaś
wspomnianyobowiązekbadaniakonstytucyjnościustawniewynikaexpressis
verbiszprzepisówwszystkichkonstytucjianiekiedyjestrezultatemukształto-
wanegozwyczajukonstytucyjnego.Dbałośćojakośćprawapozostajejednak
wcentrumuwaginietylkoparlamentówiwładzysądowniczej.Interesującą
instytucjąwtymwzględzie,jestpowoływanawSzwecjiRadaPrawa(Lagrad),
wskładktórejwchodząsędziowieSąduNajwyższegoiSąduAdministracyj-
nego(rozdz.8art.18AktuoFormieRządu).Jejzadaniemjestformułowanie
opiniidotyczącejprojektówustawprzedichuchwaleniem.Oopinięwspra-
wiekonkretnychprzepisówmożezwracaćsiędoniejwformiezapytaniarząd
lubkomisjeRigsdagu,przyczymnarządziespoczywaobowiązekzasięgnię-
ciaopiniiwprzypadkuniektórych,szczególnieistotnychprojektówustaw,
przykładowozwiązanychzezmianamiAktuoWolnościDruku,ustawydoty-
czącejograniczeniaswobodyzawieraniaumówlubustawopodatkugmin-
nym.Wprzypadkuinnychprojektówzasięgnięcieopiniiniemacharakteru
obligatoryjnego.Zgodniezewspomnianymart.18opiniaRadyPrawaokreśla:
1)czyprojektaktujestzgodnyzprawamifundamentalnymi(aktamikonsty-
tucyjnymi)izasadamiporządkuprawnego,2)czyprzepisyprojektusąspójne
wewnętrznie,3)czyprojektpozostajewzgodziezwymogamipraworząd-
ności,4)czykonstrukcjaprojektupozwolinaosiągnięciecelówzakładanych
przezustawę,5)jakieproblemypojawiąsięprzystosowaniuustawy.Tego
53
Szerzejnatentemat:J.Osiński,I.Zawiślińska,Samorządlokalnywpaństwachnordyckich
orazrealizacjaprawiwolnościobywatelskich,w:Administracjapublicznaiprawaczłowieka.Ujęcie
systemoweimiędzynarodowe,OficynaWydawniczaSGH,Warszawa2019,s.105–142;J.Osiń-
ski,I.Zawiślińska,FinancialConditionofLocalGovernmentinPolandvsStructuralReformsof
MunicipalGovernmentinScandinavianStates,PoliticalScienceReview2020(PrzeglądPolitolo-
gicznyWNPiDUAM),Nr4,s.5–22;J.Osiński,I.Zawiślińska,Reformazasadniczegopodziału
terytorialnegoorazstrukturysamorządugminnegowKrólestwieNorwegii,w:Covid-19.Admini-
stracjapublicznawokresiepandemii,J.Itrich-Drabarek,J.Wojnicki(red.),StudiaPolitologiczne
2022,Vol.64,s.204–226.
