Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
razatemaspektokreślonejpotencjidodziałaniainiepewności5.Dysponen-
cipodporządkowująsobieosobydyspozycyjnenietylkopoprzezwydawane
rozkazy,alerównieżprzezmożliwośćwyegzekwowaniaposłuszeństwaodpo-
wiednimiśrodkamiprawnymi.Zopisanychpowyżejwzględówpojęciegrupa
dyspozycyjno-mundurowajestwswymzakresiepojęciowymnajbardziejpre-
cyzyjneikompletnieoddająceistotęrzeczy6.
SłużbaWięziennawujęciusocjologicznymzaliczasiędoparamilitarnych
grupdyspozycyjno-mundurowych,wwąskimrozumieniupojęciadyspozycyj-
ności.Paramilitarnegrupydyspozycyjne,wśródktórychsąrównież:Policja,
AgencjaBezpieczeństwaWewnętrznego,CentralneBiuroAntykorupcyjne,nie
sąprzeznaczonedobraniabezpośredniegoudziałuwwalcezbrojnej,leczdo
wspomaganiadziałańsiłzbrojnychizapewnieniabezpieczeństwawewnętrz-
negopaństwaorazspołecznegospokoju7.Podlegająonestrukturzeadmini-
stracyjnejpaństwa.Ichklasyfikacjajestjednaktrudna,ponieważpodobniejak
siłyzbrojnesąwpełniumundurowaneidyspozycyjne,jednakmająmniejszy
stopieńzmilitaryzowania.
Socjologiczneujęcietejproblematykiitakieżnazewnictwo,wocenieau-
tora,wpełniumożliwiaodróżnienietychgrupodinnych,którychjednązcech
jewyróżniającychjestnoszenieumundurowania,tymbardziejżestosowane
wprawieadministracyjnymtakiepojęcia,jak:służbymundurowe,czyteżforma-
cjemundurowenigdyniedoczekałysięlegalnejdefinicji.Zresztązakrestych
pojęćdaleceodbiegaodpojęciagrupadyspozycyjno-mundurowaijestodnich
poprostuwęższy8.SamaSłużbaWięziennaposiadaspecyficznąspecjalizację
charakteryzującąsięszybkościąpodejmowanejinterwencji.Charakteryzuje
sięteżrozkazodawstwem;umundurowaniem;potencjalnymskoszarowaniem
(wzależnościodróżnychstanówgotowości–przyp.aut.);ograniczeniemży-
ciarodzinnegoiprywatnegozracjipełnionejsłużbyorazmożliwościąszcze-
gólnychgratyfikacjizestronypaństwa(np.przywilejesocjalne;krótszyokres
służbywstosunkudoinnych;niemundurowychgrupzawodowych;stabilność
zatrudnienia;stabilneprzepisyemerytalno-rentoweitp.)9.
5
S.Jarmoszko,Dyspozycyjnośćwojskowych–statusquoczyzmiana,[w:]Grupydyspozycyjnespo-
łeczeństwapolskiego,(red.)J.Maciejewski,WydawnictwoUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław
2006,s.35in.
6
K.Baszak,Wojskowasłużbakobietwróżnycharmiachświata,[w:]Kobietywgrupachdyspozycyj-
nychspołeczeństwa.Socjologicznaanalizaudziałuirolikobietwwojsku,policjiorazinnychgrupach
dyspozycyjnych,(red.)K.Dojwa,J.Maciejewski,WydawnictwoUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław
2007,s19in.
7
J.Maciejewski,Grupydyspozycyjne.Analizasocjologiczna,WydawnictwoUniwersytetuWrocław-
skiego,Wrocław2012,s.68;J.Maciejewski,D.Hofman,SłużbaWięziennajakogrupadyspozycyjna
wperspektywiesocjologicznej,[w:]Kontekstykreowaniaprzestrzenipolskiegowięzienia,(red.)D.Ron-
dalska,M.Kalaman,Uniwersytetim.AdamaMickiewicza,CentralnyOśrodekSzkoleniaSłużbyWięzien-
nej,PolskieTowarzystwoPenitencjarne,Kalisz2014,s.119in.
8
D.Gruszecka,P.Szymaniec,Kilkauwagoużytecznościniektórychkategoriiprawnychwbadaniach
nadpozycjągrupdyspozycyjnych,[w:]Metodologiczneproblemywbadaniachgrupdyspozycyjnych,
(red.)J.Maciejewski,M.Stochmal,WydawnictwoUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław2014,s.99in.
9
M.R.Kalaman,WieloaspektowośćpostrzeganiarównościpłciwSłużbieWięziennej–wybranepro-
blemy(Mnohéaspektyvnímaniarovnostižienamužovvoväzenskejslužbe–vybranéproblémy),[w:]
Najnovšietrendyavýzvyeurópskehovýskumuvedukačnýchvedách,(red.)S.Dončevova,Slovenská
pedagogickáspoločnosťpriSAV,Trnava2014,s.486-495.
12
