Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
iinterpelacyjnym.Tenpierwszyoznaczawykorzystywaniewdyskursiesłów
budzącychpożądaneskojarzenia,anawetwręczbudowaniepewnychko-
notacji(np.wczasachzimnejwojnywdebaciepublicznejwUSAsłowontotali-
taryzm”byłoniemalzawszełączoneznekspansją”inagresją”).Wefekciepo-
wtarzającesiępojawianiesiękonkretnychfrazwjęzykukreowałospołeczny
stosunekdodanejkwestii11.Przenosząctonawarunkikrajowemożnaprzy-
wołaćstaraniaśrodowisknacjonalistycznych,abysłowonUkrainiec”koja-
rzyłosięwspołeczeństwieznrzeziąwołyńską”
,acozatymidzie,abywywoły-
wałouczuciewrogości.Drugiwspomnianywymiar-interpelacyjny-toproces
przyporządkowywania,przypisywaniadanychcechm.in.państwominaro-
dom.Odpowiedniensportretowanie”własnegokraju,jakiadresatadziałań
jegodyplomacji,kształtowałorozumienieinteresunarodowego,anastępnie
treśćpolitykizagranicznej12.Ztychzależnościdoskonalezdawałsobiesprawę
JuliuszMieroszewskiapelującnoreformęzakonupolskości”-czyliozmia-
mentalnościpolskiegospołeczeństwa,wtymzarównojegostosunkudo
wschodnichsąsiadów,jakidowłasnejhistorii13.Takiteżcelprzyświecałcałej
działalnościnKultury”-pozytywistycznapracanarzeczewolucjiświado-
mościelit,apotemcałegonarodu.Możnawręczzaryzykowaćtwierdzenie,
żeśrodowiskoskupionewokółGiedroyciawyprzedzałoswójczas.Pojęcie
nkonstruktywizmu”jakoosobnejteoriiwnauceostosunkachmiędzynaro-
dowychpojawiłosiębowiemdopierowlatachdziewięćdziesiątychXXw.14,
tymczasemtwórcynKultury”jużtrzydekadywcześniejdostrzegliwpływtej
ideinaświatowąpolitykę.
Zawyboremparadygmatukonstruktywistycznegoprzemawiarównieżto,
żezawieraonwsobieteżelementyidealizmu-czylipoglądu,rzeczywistość
materialnazależyodidei(niewznaczeniuwiaryczypsychologii,leczwiedzy,
symboli,językaizasad)iichinterpretacji-orazelementyholizmuistruktu-
ralizmu,podejśćwedługktórychświatstanowisystemnaczyńpołączonych
iniemożnarozpatrywaćwłaściwościdanychaktorów(np.państw)woderwa-
niuodinnychpodmiotów.Teinterakcjepomiędzyposzczególnymigraczami,
atakżewyznawaneprzeznichidee,tworząizmieniająstrukturę(np.system
międzynarodowyczyregionalny).Szczególneznaczeniematuwiedza(czyli
11
J.Weldes,ConstructingNationalInterests,nEuropeanJournalofInternationalRela-
12
tions”1996,vol.2(3),s.285.
Ibidem,s.287-288.
13
J.Mieroszewski,Oreformęnzakonupolskości”,nKultura”1952,nr4(54),s.5-13.
14
J.Czaputowicz,Teoriestosunkówmiędzynarodowych.Krytykaisystematyzacja,War-
szawa2008,s.293in.
21