Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
codziennychsprawiproblemów.AntoninusPius(138-161)ko-
rzystałzdobrodziejstwpokojuistabilizacji.Wielkieproblemy
nadchodząwrazzobjęciemnajwyższejwładzyprzezDfilozofa
natronie”MarkaAureliusza(161-180)ijegowspółrządcyLu-
cjuszaWerusa(161-169).ZwycięskiewwojniezPartamilegiony
przywlokłyzeWschodupotwornązarazę,agdyjejżniwostajesię
monstrualne,napaństwospadapierwszawielkanawałaludów
germańskichisarmackich.Kończysiębłogiokrespokojuiwe-
wnętrznejstabilizacji.
PoodparciunajazdówirządachprzewrotnegoKommodusa
(180-192)-zabawiającegosięwwoźnicę,występującegowstro-
jugladiatoraiprzebraniulwa-następujeseriauzurpacji.Władza
wystawionazostajenalicytację,każdagrupawarmiiczujesię
predestynowanadowskazanianastępcy.Państwowpadawpu-
łapkęwewnętrznegorozstroju.Zwycięskozzawieruchywycho-
dziSeptymiuszSewer(193-211).Siłąorężaraziprzeciwników
wwojniedomowej,grominieprzyjaciółRzymu,wydzieraPartom
częśćMezopotamii.Mozolnieprzywracającreputacjęcentralnej
władzy,budujezrębywojskowejmonarchii,wktórejsiłalegionów
pozostajeargumentemkończącymbezlitościwszelkienieporozu-
mienia.JednocześnieSewerustanawiarządydynastyczne,prze-
kazującwładzędwómsynom:LucjuszowiPubliuszowiSeptymiu-
szowiGecie(211-212)iLucjuszowiSeptymiuszowiBasjanusowi
Karakalli(211-217).Nałożuśmiercinakazaćmiałsynom:DŻyjcie
wzgodzie,wzbogacajcieżołnierzy,apozatymmożeciegardzić
wszystkim”1.
Armia,zasprawąpierwszegozSewerówstanowiącadominu-
jącąsiłęwpaństwie,miałastrącićdynastięzdziejowejszachownicy.
OdczasówGajuszaJuliuszaCezaraOktawiana,który16stycznia
27rokuprzedChr.dosłowniezostałDpowiększonymprzezbogów”
(Augustem),legionymiałybyćpodporącentralnejwładzy.Pryncy-
pattodziejowyfenomen.System,wktórymparodiarepublikańskich
1KasjuszDion,Historiarzymska.Księgiseweriańskie(LXXIII-LXXX),przeł.
K.Biały,WydawnictwoNaukoweWydziałuHumanistycznegoUniwersytetu
Szczecińskiego,Szczecin2017,ks.LXXVII,15,2.
8
|
łUKASzŚCISłOWICz|PASTUCHPANEMRzyMU…
