Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.PedagogikaspołecznaijejwyzwanianapoczątkuXXIw.
43
poszczególnekomponentyśrodowiskaegzystencjiczłowieka.Takichzadań
napoczątkuXXIw.mamywPolscewiele,dotycząoneosób(ichlosów
ibiografii)lubgrupiśrodowisklokalnych,atakżeregionalnych,pozostających
wdużymdystansiegospodarczym,materialnym,kulturalnymiedukacyjnym
(oddaloneodobszarówobjętychbogactwemiprzywilejamiróżnejmaterii).
Współczesnypedagogspołecznywinientakżejedostrzegać.Dlailustracji
podamypublicystyczniebrzmiącycytatzksiążkiMariiJarosz(2004)pt.Władza,
przywileje,korupcja:
„Napolskąrzeczywistość2004r.składająsięelementypozytywneinegatywneoraztakie,
którychocenabyłabyprzedwczesna.Popiętnastulatachprzebudowykraju(transformacji–S.K.)
–określonejprzezsocjologówjakowielkazmiana–mamywolność,demokrację,bezpieczeństwo
militarne,rozwijającąsięgospodarkęiintegracjęzUniąEuropejską.Zostałyspełnionewarunki
brzegoweumożliwiająceżycienormalnewnormalnymkraju.Sątowarunkikonieczne,ale
niewystarczające,zwłaszczadlaogromnejrzeszyPolaków(40%)dlaktórychlepszejutrobyło
wczoraj.Określasięich(dorosłych–S.K.)jakoprzegranychpolskiejtransformacji:biednych,
bezrobotnych,zmarginalizowanych(takżewykluczonych–S.K.).Nażyciewbiedzieskazane
sąichdzieci,pokoleniepozbawioneprzywilejudobregourodzenia:wrodzinieowyższym
statusiematerialnym,społecznymikulturalnym.Iwodpowiednimmiejscu:wPolsceA,anie
tejześcianywschodniej,wmieście,anienawsi.Nierównośćszansidziedziczeniestatusu
rodzinystałysięimmanentnącechąnowegosystemu,zewszystkiminegatywnymiich
konsekwencjami”(ibidem,s.9–10).
Kosztypolskiejtransformacjiponoszągłównienajbiedniejsi,niezaradniisłabo
wykształceni,inwalidzi,osobyniepełnosprawneiprzewleklechoreorazich
rodziny.Zgrupytejrekrutująsięnajczęściejosobyzmarginalizowaneispołecznie
wykluczone(strukturalniejakogrupy,fizycznie,normatywnie,funkcjonalnie–
jakojednostki).Osobywróżnymstopniuizróżnychpowodówniepełnosprawne,
mogąpopaśćwmechanizmpodwójnegowykluczenia(niepełnosprawność,brak
pracy).Przemianyekonomiczno-społecznewPolscewłaśniekutemuzmierzają.
Okazujesię,żezaledwie16,4%osóbniepełnosprawnychma„jakieś”zatrudnienie
(Nowak,2002,s.108–112).Fenomenpolskiejwielkiejzmianywinniśmybrać
dzisiajpoduwagę,chcącnadaluprawiaćnaukowąpedagogikę,zwłaszczawedług
zasadyracjonalnegowyboru(Krause,2005;Radziewicz-Winnicki,2004).Tak
jednaksięniedzieje.
Zpunktuwidzeniaantropologiikulturowejuprawnionejestposiłkowaniesię
równieżdzisiaj,wpoczątkachXXIw.,„ubogim”i„bogatym”środowiskiemżycia
Ziemian,mimopostępującejglobalizacji.Jesttak,ponieważzasobykonkretnych
układówspołecznych,kulturalnych,przyrodniczychicywilizacyjno-technicznych
prezentująniekiedydiametralnieróżnepoziomy.
EwaNowicka(2002)twierdziwręcz,iż:„Dyktatśrodowiskawspołeczeń-
stwachżyjącychwbardziejdogodnymdoprzetrwania(irozwoju–S.K.)
środowiskuprzyrodniczymjestznaczniemniejszy,aniżeliwśrodowiskuubogim”
(ibidem,s.295).Zastanawiającyjestjednakfakt,żeczłowiekwspółczesnynadal
zamieszkujeśrodowiskozarównodogodne,jakiwyjątkowoniedogodnedoswej
