Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
IISystematykapenologiiwnaukachpenalnych
Miejscepenologiiwnaukachpenalnych
NazwaDpenologia”naoznaczenieogólnej,interdyscyplinarnierozu-
mianejnaukiokarzekryminalnej,czylikarzezaprzestępstwa,poja-
wiłasięporazpierwszywpismachFrancisaLiebera(1800-1872)na
początkulat30.XIXw.
96
WtympierwotnymznaczeniuLieberzwracał
uwagę,żepenologiaobejmujekwestiefilozofiiiteoriikaryorazkla-
syfikacjitychteorii,zagadnieniazasadwymiarukaryiróżnychform
isystemówwykonaniakary(wpraktycekarywięzienia).Zaliczałdo
zagadnieńpenologicznychproblemymikro-imakroprzestępstwa,które
stałysiępóźniejgłównymprzedmiotemkryminologii.Penologiawkla-
sycznymujęciuLieberaobejmowałanajbardziejogólneteoretyczne
zagadnieniadotycząceracjonalizacjikaryisystemukarnego.Miała
teżinteresowaćsiępraktycznymznaczeniemtychteoriidlawymiaru
kary(zasadidyrektywwymiarukary).Zajmowaćsięmianowramach
penologiiwszerokimzakresieteoretycznymiorazpraktycznymikwe-
stiamiwykonaniaorzeczonychkar,przedewszystkimkarywięzienia.
WstudiachkaryLieberuwzględniałpraktycznezagadnieniaorganizacji
systemupenitencjarnegoibadaniajegoskuteczności,szczególniejako
środkapoprawczegoiszerzejjegofunkcjiindywidualnoprewencyjnej.
PenologianieobejmowałanatomiastzdaniemLieberazagadnieńzwią-
zanychzdogmatycznąanaliząprawnokarnąodpowiednichprzepisów,
wtymszczególnieodnoszącychsiędozasadodpowiedzialnościkarnej.
WkonkretnychwarunkachhistorycznychpenologiawedługLiebera
obejmowałazwłaszczastudianatematróżnychamerykańskichsys-
temówwykonaniakarywięzieniastosowanychwpierwszejpołowie
XIXw.Jegorozważaniapenologicznedotyczyłyanalizyporównawczej
systemufiladelfijskiego(całodobowegoodosobnienia)dosystemu
auburnskiego(systemmilczenia,pojedynczecelenanociwspólna
pracawmilczeniu).Lieberopisałsyntetycznieswojestanowiskopeno-
logicznenatematróżnychteoriikaryiwskazanychsystemówpeni-
tencjarnychwdzieleAPopularEssayz1838r.
97
,nawiązywałteżdo
96Por.KarolinaCałkowska,Penologiauźródła:FrancisLieber,op.cit.
97Por.FrancisLieber,APopularEssayonSubjectsofPenalLawandonUninter-
ruptedSolitaryConfnementatLabor,asContradistinguishedtoSolitaryConfnementat