Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.8.1
Autonomia
Pojęcieautonomiimożeodnosićsiędoczłowieka(pojedynczego,np.autonomia
pacjenta,lubgrupyosób),organizacji(np.samorządpielęgniarekipołożnych),sys-
temu(np.pielęgniarstwojakopodsystemwsystemieochronyzdrowia)itp.
Uwaga.Autonomiazwyklerozumianajestjako:
–samodzielność(samodzielny:nnieuzależnionyodnikogo,niepotrzebującyni-
czyjejpomocy,nieulegającyczyimśwpływom,niepodlegającyczyjejśwładzy”),
–niepodległość(niepodległy:nsuwerenny,wolny,niezawisły”),
–samostanowienie(samostanowiący:mogącydokonywaćswobodnychwybo-
rów)(Skorupka,Auderska,Łempicka,1969).
Zapamiętaj:
Autonomiawodniesieniudopielęgniarstwaoznaczaprzedewszystkim:
•
prawododecydowaniaosobie,czyliprawosamodecydowania,samostano-
wienia.
Oznaczatom.in.:
•
prawodoswobodnegopodejmowaniadecyzji(dotyczącychpielęgniarstwa,
pielęgnowania,własnejgrupyzawodowejitd.),
•
podejmowaniedziałańnapodstawiewłasnychzałożeńiustaleń(nienarzuco-
nychprzezkogoś—najczęściejzzewnątrz).
Możnazapytać:dlaczegomówienieoautonomiipielęgniarstwauznajesięzate-
matważny?Czyinterdyscyplinarnośćopieki(wujęciuteoretycznymipraktycznym)
niepozostajewsprzecznościzautonomiąpielęgniarstwa,wtympielęgnowania?
Zapamiętaj:
JużF
.Nightingalezwracałauwagęnato,żepielęgnowanietodziałalnośćau-
tonomicznaiwzględnieniezależnaodinnychdziałańmedycznych(Wiewiórow-
ska,1988).
Dodatkowewyjaśnienia.Wdefinicjipielęgniarstwa,przyjętejw1955r.przez
PółnocnoamerykańskieTowarzystwoPielęgniarskie(zmodyfikowanejw1962r.)
mowajestoniezależnejrolipielęgniarki.Wpóźniejszychlatachzapisanonieza-
leżność:
–pielęgniarstwaodmedycyny,a
–pielęgniarkiodlekarza,
stawiajączdecydowaniebardziejnaistotęwspółpracy(współdziałania)niżnapod-
ległość(Bevis,1979).
Uwaga.Systematyczny,intensywnyrozwójspowodował,żedziśopielęgniarstwie
myślimyimówimyjakooprofesji.Zadecydowałyotymgłównietakiefakty,jak:
–corazdłuższyokreskształcenia,
–corazwiększawiedzapielęgniarska,
–wysokipoziomniezależności,
–możliwośćwszechstronnejedukacji,
–inicjowanieiprowadzeniebadańnaukowych(wobszarzeidlapielęgniar-
stwa)(Poznańska,2004).
26
