Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KOMóRKiUKŁADUneRWOWeGO
iPRZeWODZenieSYnAPTYCZne
2
JanuszMoryś
BadaniaprzeprowadzoneprzezRamonayCajaladoprowadziłydoposta-
wieniahipotezy,wedługktórejkomórkanerwowa(neuron,neurocyt)sta-
nowiwydzielonąjednostkęczynnościową,połączonązinnymikomórkami
przezwypustkinerwowe.Układtakitworzyswoistąsiećneuronalną,będą-
cąpodstawąprawidłowejfunkcjiośrodkowegoukładunerwowego.
Wobrębieotaczającychkażdąkomórkębłonkomórkowychznajdująsię
wyspecjalizowanebiałka,któreumożliwiająselektywnyprzepływjonówprzez
kanałyjonowe.Prowadzitodopowstaniapotencjałuczynnościowegoprze-
noszącegosięwzdłużbłonykomórkowejwypustek,któreumożliwiająprzesy-
łanieinformacjinawetnaznaczneodległości.Ponadtokomórkinerwowesą
równieżkomórkamiwydzielniczymiprodukującymineuroprzekaźniki(neu-
rotransmitery).Uwalnianietychsubstancjinastępujewsynapsie,miejscu
umożliwiającymwymianęinformacjimiędzykomórkamisiecineuronalnych,
gdzieneuroprzekaźnikuwalnianyjestdoszczelinysynaptycznej.
2010Komórkinerwowe
Wobrębieneuronuwyróżniamy:ciałokomórki,wypustkidendrytyczne
(dendryty)iakson(włóknoosioweczylineuryt).Kształtciałakomórkiner-
wowejjestbardzoróżnyiwzależnościodmiejscaorazfunkcjimożebyć:
piramidopodobny(komórki,którychdendrytpodstawnydochodzidowar-
stwydrobinowejkorymózguczyhipokampa),owalny(komórkiPurkinjego,
komórkiziarnistekorymózguczymóżdżku),wrzecionowaty(gałkablada),
gwiaździstylubwielokształtny(koramózgu,rdzeńkręgowy).
Zewzględunaczynnośćneuronumożnawnimrozróżnićtrzycharak-
terystycznestrefy:recepcyjną(ciałokomórki+wypustkidendrytyczne),
wzgórekaksonuiaksonu.
Strefarecepcyjna–obejmujeciałokomórkinerwowej(cytoplazmęijądro)oraz
odchodzącewypustkinerwowe,któresąprzedłużeniemcytoplazmy;okre-
ślanesąonejakodrzewodendrytyczne.Cechądendrytówjestichpodział
nacorazdrobniejszerozgałęzienianakształtkonarówdrzewa;odchodzący
odciałakomórkidendrytpierwotnydzielisiępodkątemostrymnaden-
21