Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PIENIĄDZKRĘCIPIŁKĄ
14
Zagadnienierolipieniądzawsporcie,awszczególnościwpiłce
nożnej,będziestanowićjedenzprzewodnichwątkówcałegostu-
dium.Sportfunkcjonujejakodziałalnośćgospodarcza,poddana
wszystkimprawomwłasnościprywatnej,wśródktórychmaksy-
malizacjazyskumaznaczeniekardynalne.Związaneztymjest
utworzenierynkuokołosportowegohandlującegoróżnymiartyku-
łamidotyczącymiposzczególnychdrużynczyzawodników(Sage
1990,s.106–107).
Wtymteżkontekściemożnarozpatrywaćpotężnywpływtele-
wizji–jakonadalnajbardziejwpływowegośrodkakomunikacji
masowejnasport.Dlaprzykładu,szczególniedyscyplinyspor-
towe,takiejakfutbolamerykański,baseball,koszykówka,golf,
krykiet,squashiinne,uległyznacznejmodyfikacji–przystoso-
waniudomedialnychwymogów.Organizatorzyzawodówprze-
prowadzajądokładnąkalkulację,wjakisposóblawirowaćmiędzy
żądaniamitelewizji,obiecującejprzyciągnięcienowychwidzów,
amożliwymitegoskutkamiwpostaciodstręczeniadotychczaso-
wejpubliczności.Jednakżewbalansowaniutymjednastronama
wyraźnąprzewagę,rozporządzającogromnymifunduszami.
Wkapitalizmieostatecznietozysk,wartośćwymiennatowaru,
aniewartośćużytkowatworzypodstawowąsiłęnapędowąpro-
cesówgospodarczych.Oopozycjimiędzyowymidwomaaspek-
tamimówiłowieluklasykówmyślispołecznej,takichjakKarol
MarksczyMaxWeber,któryujmowałjąwkategoriachkon-
fliktupomiędzyracjonalnościąformalną,czyli–najogólniejbio-
rąc–rachunkiemekonomicznymaracjonalnościąsubstancjalną
czymaterialną,gdziekryteriumnaczelnestanowizaspokojenie
potrzeb.Nieznaczytonaturalnie,żegospodarkakapitalistyczna
niezaspokajapotrzebludności,jednakczynitowsposóbpod-
porządkowanyjejstrukturzewłasnościowo-klasowej.Polscyki-
bice,sięgającdoinnejgryzespołowej,nietakdawnomoglisię
otymprzekonaćpodecyzjiwłaścicielaPolsatuzamykającejprzed
wszystkimi–zwyjątkiemnaprawdęzamożnych–dostępdotak
ważnychdlaPolskimistrzostwświatawsiatkówce.
Konflikttonietosamo,cobezwyjątkowymonopol.Wdalszejczę-
ściksiążkiprzekonamysię,żedotytułowegosformułowania–pie-
niądzkręcipiłką–trafnieodzwierciedlającegotendencjędominującą
wkapitalizmiewspółczesnym,trzebawnieśćpewnezastrzeżenia.
