Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gdzieartyściprezentowalinoweutwory,poddającjeocenieikrytyce
kolegów93.Latem1944roku,wobliczuzbliżającejsięfaliwywózek,
któraokazałasięostatecznąlikwidacjągetta,Zelkowiczwraz
zkilkomainnymiludźmipiórazabiegałuadwokataHenrykaNeftalina
oszczególnąochronęgettowegośrodowiskaliteracko-
artystycznego94.Niestety,nieuchroniłotoautora„Zdziennika”przez
śmiercią,gdyżw1944rokuzostałwywiezionydoAuschwitzitam
zamordowany.
OilegettowabiografiaJózefaZelkowiczajestzwięzła,otyle
rozległajestjegospuściznazlat1940–1944.Zarazemjednak–
podczasgdyustalenianatematjegoówczesnegożycia,choćdomagają
sięuzupełnień,niebudząwątpliwości,tojegoprace,awłaściwieich
kwalifikowaniejakozapisówoficjalnychlubprywatnych,ciągle
zaprzątająuwagębadaczy.
DziękizespołowinaukowcówzCentrumBadańŻydowskich
UniwersytetuŁódzkiegoiprzygotowanejprzeznichpełnejedycji
KronikiCodziennej–najobszerniejszegozzachowanychgettowych
dokumentów,któregoZelkowiczbyłwspółautorem–bezwahania
możnastwierdzić,żeKronikazostałacoprawdasporządzona
wdziałającympółjawnieArchiwumgetta95,alenaoficjalnezlecenie
przełożonegoMordechajaRumkowskiego.Zasadniczomiałaona
charaktercodziennychzapisów–regularnieodnotowywanowniejstan
pogody,zgonyinarodziny,postrzeleniaprzydrutach,zamachy
samobójcze,przydziałyżywnościowe,cenynarynku.Pozatym
omawianowniejdziałalnośćPrzełożonegoStarszeństwaŻydów,
rozwójzakładówpracy,stanzdrowotny,obyczajowośćiżycie
kulturalne,atakżedeportacjedoizgetta(„wsiedlenia”
i„wysiedlenia”).
Niemalidentycznyukładidobórtematówprezentujeinny–
zachowanywrękopisie–tekstautorstwaJózefaZelkowicza,wydany
podarbitralnienadanymtytułemNotatkizgettałódzkiego1941–
194496.Wewstępiedoniegopisałam:„Wobudokumentach
[tj.KroniceiNotatkach]podtożsamymidatamiwymieniasię
zazwyczajtesamebieżącewydarzenia,jednaksposób,wjakisię
jeopisujeikomentuje,jestinny,czasemkrańcoworóżny.Bez
wątpieniawynikatozodmiennegocharakterutychtekstów.[…]Treść
