Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nikikryminalnejpt.Causescélèbresetintéressantes.Jużod
końcaXVIIIwiekuiwXIXwiekuwwielukrajacheuropejskich
powstawaćpoczęłyzbioryopisówsprawkarnych,któreuzyska-
łyszybkopotocznąnazwę,częstouwidacznianąwtytuleDpi-
tavali”.Takwięctytułnaszegozbioruszkicówwywodzisięztej
tradycji,któradzisiajwPolscejestdobrzeznana.PoIIwojnie
światowejjakopierwszyzyskałsobiezainteresowanieprawnik
idziennikarzwarszawski,StanisławSzenic
1
.Wostatnichla-
tachmożnabyułożyćsporąlistęksiążek,któremającharak-
terDpitavalowy”,choćniezawszejesttouwidocznionewtytule.
Powołaćmożemyjakoszczególnieudanedawniejszeksiążki
reporterkisądowejBarbarySeidler,WandyFalkowskiejczywy-
bitnegoprawnikaMieczysławaSzerera
2
.Zazwyczajpowstające
wostatnimdwudziestoleciupitavalemającharakterograniczo-
nyterytorialniebądźtematycznie.Dobóromawianychspraw
isposóbichprzedstawianianierazmocnosięróżnią.Zazwyczaj
literaturęfaktutegotypuuprawiajądziennikarze,rzadziejhi-
storycy
.Czasamiuroksensacyjnościdominuje.Rzeczjednak
wtym,naszymzdaniem,pitavalewinnybyćfachowąliteratu-
faktu:możnawnichstawiaćwsytuacjachniejasnychpytania
czyformułowaćhipotezy,alenigdynienależyodchodzićanina
krokodpoznanychźródełhistorycznychczywspółczesnychsą-
dowych.Kiedyukładaliśmynasząksiążkę,zamierzeniem,któ-
rezrealizowaliśmy,byłowybranietakichsprawsądowychczy
karnych,któreztychczyinnychwzględówbyływswojejepoce
albopóźniejszczególniegłośne,aleitakie,którechoćnieraznie
stanowiłyżadnejskomplikowanejzagadkihistorycznejczykry-
minalistycznej,toświadczyływyraziścieoówczesnychstosun-
kachspołecznych,mentalnościikulturzeepoki.Nadewszystko
zaśautorompiszącymoweszkicewKrakowiechodziłoota-
1
Por.S.Szenic,Pitavalwarszawski,wyd.2,t.I–II,Warszawa1957.
2
Por.m.in.B.Seidler,Skłócenizprawem,Kraków1972iszeregto-
mówreportażysądowych.W
.Falkowskajesttakżeautorkątomów
reportażysądowychzewspółczesności;M.Szerer,Opowiadania
oprocesach,Warszawa1966.
6