Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzenie
Wartościprospołeczne,mimożesąważnymelementemogólnie
ujmowanychsystemówwartościwspółczesnychludzi,niesta-
nowiązbytmocnoprzeżywanegoieksponowanegowyznaczni-
kaludzkichzachowań-szczególniewśródludzimłodych.Każ-
dekolejnepokoleniemłodzieżyjestpostrzeganeprzezstarszych
dośćpodejrzliwie,czegowyrazwformieliterackiejdałchoćby
KarelČapekwKsiędzeApokryfów,odmalowującwrozdziale
Czasyupadkukonfliktmłodegopokoleniaistarszychwcza-
sachjeszczepierwotnych(vide:Čapek:1978).Wartościprospo-
łecznewpierwszejkolejnościrealizujątęzasadnicząfunkcję,
iżukierunkowująludzkiedziałania.Możnaprzyjąć,żezjednej
stronyzasadniczymmotywemludzkichdziałańsąpotrzeby(tak
indywidualne,jakzbiorowe),azdrugiejstronyrównoległym
motywemuruchamiającymludzkiewysiłkisąwartości.Można
zatemstwierdzić,żepotrzebyiwartościtozasadniczeaktywato-
ryinicjująceludzkąsprawczość,przyczympotrzebymająjakby
pierwotniejszycharakterisąpoczęściwspólnespołecznościom
ludzkimizwierzęcym.Wartościmajązgołaodmiennąnaturę-
tojużwyłączniewytwórczłowiekaipodstawowyskładnikkul-
turyjakośrodowiskaspecyficznieludzkiego.Tedwaaktywatory
ludzkichdziałańtracąswąodmiennąspecyfikęwzetknięciuze
sposobamiichrealizacji,bowiemczytopotrzeby,czywartości,
wnajogólniejszymrezultaciedomagająsięjednakzaspokojenia
lubspełnienia,przyczymkulturaregulujesposóbtakzaspoka-
janiapotrzeb,jakteżiosiąganiawartości.
Wartościipotrzebyzawszesąrealizowanelubzaspokajane
poprzezzamierzonedziałaniaczłowieka.JakokreślatoPiotr
Sztompka,ludzkiedziałaniejestregulowanezjednejstrony
poprzezśrodki,sposobyczymetodyuznanezaobowiązujące,
azdrugiejstronyludzkiedziałaniejestregulowanenkierunko-