Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Międzymodernizmemiawangardą
Owytęsknionekwiatypaproci,oniedosiężneszczyty,kluczewy
srebrnedosłonecznegoraju,gdziekrewserdecznąstylografuna
czekisięprzetwarza–shortstories,niemawascoprawda,lecz
każdygryzipiórekowasmarzy–jesteściewłaściwienieklu-
czem,leczzręcznieukrytązaporązkolczastegodrutu,wynalaz-
kiemredaktorów,którzywwasznaleźlinareszcieskutecznyśro-
dekochronyodszturmującej,głodnejmłodzieży.[…]Shortstories
–pełnowasnapięciukontynentach[…].Europejscyrecenzenci
podnosząwrzasktriumfalnegouwielbienianadkażdąksiążką,
któranadwustudziesięciustronicachzawierasiedemdziesiąt
–powiedzmy:utworów;choćnapewnonieprzegryźlisięani
przeztrzy,darująwszystkieprzestępstwaliterackie,darująnie-
dwuznacznyaromatweronalu,gdyżtoshortstories,adlaosobi-
stegoużytkushortstoriesprzewracasięskalęwartościdogóry
nogami40.
Jeślizaśchodzioprzyczynę–bytakrzec–tożsamościową,
myślę,żepisarkitechciaływykonaćgestzerwaniazmatkami,
czyliautorkamiwielkichpowieściwiktoriańskich.Niebezprzy-
czynyShowaltermówiła,żecezurąwyznaczającąnowąepokę
wtwórczościkobietbyłaśmierćGeorgeEliot.Córkidekadencji
miałyświadomość,żeżyjąwinnejrzeczywistościniżichmatki,
dlategochciałyopisaćtennowyświatitenowe(flich”)problemy
wzupełnieinnymjęzykuiwzupełnieinnejformie,któraoddawa-
łabywyjątkowośćtejodkrywanejnanoworzeczywistościorazjej
różnorodność.
Awangardacórekdekadencji?
Rodzisiętupytanie:czycórkidekadencjibyłyawangardowe?
Alboteż–czyichgestbyławangardowy?Ajeślitak,tonaczym
owaawangardowośćmiałabypolegać?
Awangardowośćrozumiemjakopewnąnowość,odmienność,
inność,wyjścieprzedszereg–nawetjeśliwoddalizostawiasię
poprzedników.Córkidekadencjitakigestwykonałypodkoniec
XIXwieku,wyszłyprzedszereg,woddalizostawiającmatki–
40S.Przybyszewska:PanEn.W:Eadem:Cyrografnawłasnejskórzeiinneopo-
wiadania.Red.D.Binkowska.Gdańsk2015,s.79.DziękujęMoniceŚwierkoszza
zwróceniemiuwaginatenfragment.
