Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
EwaThompson
Nieinteresowałogoto,że,jaknapisałniedawnopewienzirytowanybloger,
nwPolsceniebyłonigdyżadnejGalicji!Toahistoryczna,wydumana,narzu-
conaadministracyjnie,wstrętnaPolakom,nazwazaboruaustriackiego”4.
TurowiczbyłbowiempatriotąOświecenia,niezaśpatriotąnarodowym,
iwyznawałoświeceniowehasławolności,braterstwairównościopartena
przesłance,żetożsamośćnarodowajestprzeszkodąraczejniżwarunkiem
koniecznymdozbudowaniasprawiedliwegoiszczęśliwegospołeczeństwa5.
Zajegoczasówmożnabyłojeszczewtakieutopiewierzyć,boproblemy
europejskiegokolonializmunbiałychprzeciwkobiałym”niewchodziływte-
dywkrągświadomościwschodnioeuropejskichintelektualistów.Trudno
jednakwierzyćwniedzisiaj,gdyWeltanschauungnieomalwszystkichspo-
łeczeństwzostałprzeoranyprzezbadaniapostkolonialne,zaśpolitolodzy
zaczynająsobiezdawaćsprawę,żeistnieniespójnejnarodowejwspólnoty
jestwarunkiemkoniecznym,choćniewystarczającym,dorealizacjipraw
człowiekanadanymterytorium6.
PowizyciewKrakowiepojechałamwpolskieTatry,aleniedoZako-
panego,leczdomiejscowości,którychnazwymówiąsamezasiebie:Gło-
dówka,Nędzówka,Obrochtówka.PopiołydorzucajądotegoMrzygłód7.
TenazwywiosekkontrastujązradosnymutożsamianiempolskiejGalicji
zFranciszkiemJózefem,wiedeńskąkawiarniąoraztąłagodnąiszczęśli-
wąatmosferą,którarzekomocharakteryzowałanieistniejącejużimperium
Habsburgów.
TosamomożnapowiedziećopowieściStefanaŻeromskiegoPopioły.
Powieśćtatodeklaracjaniezgodynaidealizowaniezaboruaustriackiego
orazmodeluzarządzaniapaństwem,któryreprezentował.Zpostkolonial-
negopunktuwidzeniajesttopowieśćoludziachiterytoriachzmuszonych
siłą”.Mencel,dz.cyt.,s.450.JaktwierdziMarcBen-Joseph,sytuacjaniewielesięzmieniła
wdrugiejpołowieXIXwieku(MarcBen-Joseph,AdversitiesofAutonomy:BankKrajowy
KrólestwaGalicyiiLodomeryiandthePoliticsofCreditinGalicia,1870–1913,Wydawnic-
twoUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków1999).
4http://forum.fronda.pl/?akcja=pokaz&id=2977249(dostęp:24.07.12)
5BronisławWildstein,ApologiaKaczyńskiego,nRzeczpospolita”,PlusMinus,5grudnia
2009.
6MargaretCanovan,NationhoodandPoliticalTeory,EdwardElgar,Cheltenham,
UK1996.WspółcześniAustriacywydająsięjednakbyćcałkowicienieczulinaproblemy
postkolonialne,jakwskazujeprzeglądpodręcznikówhistorii(zob.MarekAndrzejewski,
ObrazPolskiwaustriackichpodręcznikachszkolnychdohistorii,w:Echaprzeszłości,t.IX,
red.WitoldGieszczyński,WydawnictwoUniwersytetuWarmińsko-Mazurskiego,Olsztyn
2008,ss.241–254).
7StefanŻeromski,Popioły,t.2,Czytelnik,Warszawa1983,s.300.Lokalizacjanastęp-
nychcytatówztejpowieściwnawiasachwtekściegłównym,liczbaarabskaoznaczanumer
strony,cyfrarzymska–tom.
