Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wykluczenieprawnejakofaktspołeczny
37
miejscanapluralizmnormatywnyizróżnicowanieaksjologicznych
poglądówspołeczeństwa.
Wykluczenieprawnejestczęstokroćaktemintencjonalnym.
Pewnekategoriedestynariuszyprawasąwykluczonezmożliwo-
ściobronylubegzekwowaniaswoichuprawnień,sąpozbawione
dostępudopewnychzasobów,np.możliwościzawarciazwiązku
małżeńskiegolubotrzymaniaspadku.Prawnopozytywnadefinicja
uprawnień,obowiązkówczydozwoleńmożemieć—wstosun-
kudopewnejkategoriiludzi—charakterdyskryminujący.Aktem
ekskluzjijestnp.wykluczenieludzimłodych,poniżejokreślonego
wieku,zkategoriiDwyborców”,podobniejakskazanychodbywają-
cychkarępozbawieniawolności.Słusznejestprzetospostrzeżenie,
że:DEkskluzjajestrozpowszechnionaipodstawowadlaprawa”6.
Nawyższympoziomeogólnościekskluzjaprawnapowsta-
jewwynikuprzyjęciazałożenia,żesystemprawnyniepozostaje
wżadnychistotnychrelacjachzinnymisystemaminormatywnymi:
moralnością,obyczajami,religią,polityką.Wtymwypadkueksklu-
zjaprawnawyrażasięwwyizolowaniu,oddzieleniunormatywności
prawno-pozytywnejodnormatywnościwszelkiegoinnegorodzaju.
Owowyizolowanie(oddzielenie)jestwznacznejmierzekonwen-
cjonalne,bonieistniejąkryteriaanilogiczno-formalne,anitreścio-
wo-merytoryczneumożliwiającedefinitywne—pozakontekstem
instytucjonalnym—odróżnienieposzczególnychelementównor-
matywnościprawnejodnormatywnościnieprawnej.
Zasygnalizowanywyżejzwiązekmiędzyekskluzjąatożsamo-
ściąprawapozytywnegomożnarozpatrywaćnapoziomieteore-
tycznymipraktycznym.Natympierwszympodstawąrozważań
jeststrukturalistycznateza,żekażdawyodrębnionacałość(system,
strukturalubtp.)jestwytworemzastosowanejproceduryróżnico-
wania.Znaczeniaprzypisywanewyodrębnionymczęściomrealne-
goświatasąkonstruktamikulturowo-lingwistycznymi.Egzystu-
jąonewspołecznejświadomościwformienegatywnejjakoDbyty”
wyabstrahowanezempirycznieuchwytnejrzeczywistości.Znacze-
nienadawanetakiemuczyinnemuobiektowi(zjawisku,procesowi
6MargaretDavies,Exclusion…,s.7.
