Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Datowaniacmentarzywczesnośredniowiecznychnaziemiachpolskich:problemywnioskowania
13
Ryco2oNajstarszaczęśćcmentarzaparafialnegowChełmiezkaplicącentralną(gróbelitarny)igrobamifazyXIX-wiecznej
widocznymipolewejstronie(https://pl.wikipedia.org/wiki/Cmentarz_przy_ul._Lwowskiej_w_Chełmie)
przezdatyroczneumieszczonenanagrobkachczaszło-
żeniazmarłychdogrobówmożebyćokreślonywprze-
działachniewielekrótszychaniżeli50lat.Fazyterozpo-
znajemydziękianaliziemateriałówużytychdobudowy
nagrobków,ichformyistylistykiorazpołożeniagro-
bowcawobrębienekropolii.Miejscecentralne(fazę
inicjalnącmentarza)wyznaczaznajdującasięnaśrodku
kaplicagrobowa,wyróżniającasięspośródinnychformą
iwielkością.Wstarszychsektorachcmentarza,zwłasz-
czawstrefachgrobówopuszczonych,lokowanesąteż
wtórniegrobynależącedomłodszychfaznekropolii.
Zbadańetnoarcheologicznychzrealizowanychprzez
autoranaprzykładzietradycyjnychcmentarzywiejskich
wynika,żewprzypadkugrobówziemnych,tj.beztrwa-
łychobudówzewnętrznych,wyróżnićmożnaczteryetapy
ichhistorii(Buko1998).Obejmująoneokresopiekinad
grobem,czasopuszczenia,degradacjęizanikzewnętrznej
formypochówka,wreszcieceloweusunięciezewnętrz-
nychznakówobecnościpochówkawdanymmiejscu,co
oznaczadefactozwolnieniemiejscadlanowegogrobu.
Omawianeetapysądośćłatworozpoznawalnewtere-
nie.Itak,okresopiekinadgrobemcechujeobecność
regularnychkopczykówiświadectwpamięciwpostaci
kwiatów,zniczybądźinnychelementówdekoracyjnych.
Zkoleiwprzypadkugrobówopuszczonychobserwuje-
mydegradacjęzewnętrznegonasypu,któryzatracaswą
pierwotnąformę,wwynikuczegozmniejszasięjego
wysokość.Braktabliczkizinformacjąozmarłymutrwa-
laanonimowośćzarównojegoosoby,jakiwidocznego
jeszczepochówka(Ryc.3).Zczasemdochodzidocał-
kowitegozanikupierwotnejformygrobu.Ojegoobec-
nościświadczypustemiejscewprzestrzenizabudo-
wanegocmentarza,niekiedyteżtkwiącynadalwziemi
drewnianylubmetalowykrzyż(Buko1998,s.125).
