Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
rozwojowejurbanistykiwspółczesnej.Niewielkiepolskiemiasto,traktowanejestwpracach
SławomiraGzellajakowzorzecdlakształtowaniawspółczesnychmiastorodzimymcha-
rakterze.WarszawaijejrozwójjestkolejnympolembadawczymiprojektowymSławomira
Gzella.WostatniowydanejksiążceDWykładyowspółczesnejurbanistyce”(2015)122,autor
zastanawiającsięnadpotrzebąsformułowanianowejdefinicjiurbanistyki,przypomina,że
wprekursorskiejpracyIldefonsoCérdazpołowyXIXw.wyartykułowanoaktualnąidzisiaj
potrzebęruralizacjiDtego,comiejskie”,towarzyszącąprocesowiprzemianywsiwmiasto123.
PraceporównawczenadwspółczesnymrozwojemWarszawy,natlehistorycznegorozwoju
miasta,prowadziKatarzynaPluta124.
WpodręcznikuJanaMaciejaChmielewskiegoDTeoriaurbanistykiwprojektowaniu
iplanowaniumiast”(2001)125autorprzedstawiawspółczesnezagadnieniaurbanistyki
natlejejhistorycznejgenezy.Jakokluczowedlarozwojuurbanistykiuznajekoncepcje
uzdrawianiamiastprzezichprzestrzennąstrukturalizację.Chmielewskiomawianurtuto-
pijny,związanyzsocjalistycznymiteoriamipoprawysytuacjimiastwczesnejdobyprze-
mysłowejorazideeprekursorówurbanistyki-miasto-ogródEbenezeraHowardaimia-
stolinioweArturoSoriayMaty.Autor,znawcaurbanistykifińskiej126,wskazałm.in.na
nierozpoznanywcześniejwpływkoncepcjiCamilloSitte’go127nazałożeniaplanuzdekon-
centrowanegorozwojuWielkichHelsinek,projektuElielaSaarinenaz1918r.128.
PraceprowadzoneprzezDanutęKłosek-Kozłowskąujmujązagadnieniepocząt-
kówurbanistykiwspółczesnejpodkątemrozwojuochronywartościkulturowychmiast
izespołówzabytkowych129.Wielkimwaloremdokonańautorkijestwprowadzeniedo
polskiegoobiegunaukowegomniejznanychprzykładówwłoskiejurbanistykiXIXw.
iudowodnienie,żepoczątkiochronyzabytkówweWłoszechiwEuropiesąintegral-
nymelementemrozwojuwspółczesnejteoriiurbanistyki.
Wnurtbadańnadpoczątkamipolskiejurbanistykiwspółczesnejwpisująsiętakże
praceMałgorzatyRozbickiej.Autorkazajmujesiębadaniaminadtradycjązamieszki-
waniawPolscewewłasnymdomuzogrodem.Wzorcemdlategotypuzamieszkiwa-
niajestpolskidwór.Dziejomkształtowaniazespołówdworskichiicharchitekturze
M.Rozbickapoświęciłaszeregprac130.Wyczerpująceomówienierecepcjiideimia-
122S.Gzell,Wykładyowspółczesnejurbanistyce.WithEnglishsupplementoncentemporarytownplanning,Warszawa2015.
123S.Gzell,Wykładyowspółczesnejurbanistyce…,s.29.
124PracaS.GzellaiK.PlutyzawierasyntetyczneujęcieplanowaniaWarszawywokresieprzedIIwojnąświato-
wą:S.Gzell,K.Pluta,PeryferieicentrumWarszawyajejstołeczność,DUrbanistyka”2004,częśćII.1,s.6-8;K.Pluta,
Kształtowaniezespołówurbanistycznychjakoelementplanowaniazrównoważonegorozwojumiast,naprzykładzieWarszawy,
pracadoktorskaWAPW
,promotor:prof.drS.Gzell,Warszawa.
125J.M.Chmielewski,Teoriaurbanistykiwprojektowaniuiplanowaniumiast,Warszawa2001.
126J.M.Chmielewskijestwspółautoremzrealizowanego,konkursowegoprojekturozbudowydzielnicyHelsi-
nekEspooz1967r.(wrazzK.KurasiemiJ.Kazubińskim);por.J.M.Chmielewski,Teoriaurbanistyki…,s.316.
127C.Sitte,DerStädtebaunachseinemkünstlerischenGrundsätzen,Wien1889.
128J.M.Chmielewski,Teoriaurbanistyki…,s.279.
129
WybranepraceD.Kłosek-Kozłowskiej:Uźródełkonserwacjiurbanistycznej;w:A.Sulimierska,A.Szmelter(red.),
SudiumUrbis.KsięgadedykowanaTeresieZarębskiej,Warszawa2003,s.105-117;D.Kłosek-Kozłowska,Ochronawarto-
ścikulturowychmiastaurbanistyka,Warszawa2007;D.Kłosek-Kozłowska,Ochronawartości…,s.190-191(zestawienie
pracD.Kłosek-Kozłowskiej,poz.bibliograficznenr164-179).
130M.Rozbicka,Siedzibyśredniejidrobnejszlachtynapółnocno-zachodnimMazowszu,Warszawa1999;M.Rozbicka,
Dommieszkalnyśredniozamożnegoziemianina.Studianadteoriąipraktykaprojektową(1918-1939),DKwartalnikArchi-
tekturyiUrbanistyki”2003,s.5-79.
32
