Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
AleksandraKamińska-Małek
naniepoprawnymprzypisaniudziałaniomczłowiekagłównejmotywacji,którą-jak
opisanopowyżej-uZ.Freudabyłazasadaprzyjemności,auA.Adlerawolamocy
wynikającazprzezwyciężeniapoczucianiższości,podczasgdywedługV.E.Fran-
klajesttozasadasamotranscedencji,czyliumiejętnośćodnajdywaniasensużycia
wsytuacjachbędącychbezpośrednimudziałemczłowiekawdanymmiejscuiczasie,
wjegocodziennejaktywności(zob.dalej).StądV.EFranklformułujeopinię,żeza-
równoZ.Freud,jakiA.Adlersąprzedstawicielamitzw.npsychologiigłębi”
,podczas
gdyopisywanybadaczreprezentujenpsychologięwysokości”
,kładącnacisknaroz-
wójsferyduchowejczłowieka(Frankl2010:171-73).Winnymzaśmiejscutwierdzi
on,żen[…]freudowskazasadaprzyjemnościjesttąsamą,którąkierujesięmałe
dziecko,adleriańskazasadamocywyznaczapostępowaniedorastającegomłodzień-
ca,natomiastwolasensujestzasadąprzewodniądojrzałego,dorosłegoczłowieka”
,
wwynikuczegotrzyszkołypsychologiiwiedeńskiejreprezentująrozwójczłowieka
oddzieciństwadodorosłości(Frankl2012a:59).
BiorącpoduwagępowyższeprzykładyzaczerpniętezdziełV.E.Frankla,mogli-
byśmystwierdzić,żeautortenniedezawuujedorobkupozostałychszkółpsychologii
wiedeńskiej,stwierdzającjedynie,iżstworzonaprzezniegoszkołaprzekraczaich
ustaleniaiidziekrokdalejwustaleniachdotyczącychtakczłowieka,jakisensujego
życia.WtymkontekściesłusznewydająsiębyćuwagiinterpretatorówV.E.Frankla.
ArletaChojniakpodkreśla,żechoćFranklniechciał,bylogoteoriazastąpiłapsycho-
analizę,którawlatachjegomłodości(przedodkryciemprzezniegofenomenologii
MaxaSchelera)byładlaniegoźródłeminspiracji,n[…]towswojejkrytycepsycho-
analizydefactopodważałnajważniejszezjejustaleń.[...]ChoćFranklniechciał
kwestionowaćmodeluosobowościwprowadzonegoprzezFreuda,toatrybuty,które
przypisałosobieduchowej,świadcząotym,żeniemamydoczynieniazdopełnie-
niemmodelu,leczzkonkurencyjnąpropozycją”(Chojniak2015:34).Możnauznać
tenpoglądzasłusznywkontekściewypowiedziV.E.Franklanatematpsychoanalizy.
Twierdzionm.in.:nJednakżepsychoanalizanietylkoprzyjęłacnotęobiektywizmu
zaswoją,onasięjejpodporządkowała.Obiektywizmdoprowadziłkonieckońców
doobiektywizacjiczyinaczejurzeczowienia.Innymisłowy,zżywejistoty,jakąjest
człowiek,uczynionoobiekt,rzecz.Zpunktuwidzeniapsychoanalizypacjentemrzą-
dzą«mechanizmy»,terapeutazaśtoktoś,ktoposiadłodpowiedniątechnikędopro-
wadzaniadoporządkuzakłóconychmechanizmów”(Frankl2010:38).Napodstawie
tegoprzykładu,choćniejestonjednostkowyiwksiążkachFranklajestichowie-
lewięcej,możnastwierdzić,żezanegowałontakpsychoanalizęjakowartościowy
iwartyrozwijanianurtwpsychologii,jakiodpowiadającąjejpsychoterapię.
JeszczedalejwswojejopiniiidzieP
.Teodorczuk,którypodkreśla,żeV.E.Frankl
wybiórczopodchodzidomyśliZ.Freuda,nieuwzględniającnp.całościkoncepcji
libidoiwszystkichwynikającychzniejwniosków,czyteżwogólenieuwzględnia
ważnegowpsychoanaliziedążeniaczłowiekadośmierci(Teodorczuk2015:144).
