Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.Przybyliński,Podkulturawięzienna-wielowymiarowośćrzeczywistościpenitencjarnej,Kraków2007
ISBN:978-83-7850-362-0,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2005
20S.Przybyliński.Podkulturawięzienna
napodwalinachokreślonychprawidłowości,wedługktórychwrelatywniestabil-
nychkręgachludzkich,opartychnakonstrukcjiformalnej,powstajepodkultura,
którejimmanentnącechąjestnieformalnysystemzasad,normiwartości.
Należywtymmiejscustwierdzić,żejeżelipodkulturęwięziennącechuje
stałystopieńtrwałegozmniejszeniarespektudlawartościizasadpowszechnie
obowiązujących,acozatymidzietworzenienawłasnyużytekukładównorm
iwzorcówzachowania,tozpewnościąpodkulturawięziennaprzynależydo
podkulturdewiacyjnych.
Wspołecznościinkarcerowanej,podobniejakwewszystkichgrupach,wystę-
pujądwarodzajewięzi-formalnainieformalna.Formalnaorganizacjawięźniów
jestopartanaprzepisachm.in.Kodeksukarnegowykonawczegoitzw.Porządku
Wewnętrznymzakładupenitencjarnego,którebardzownikliwiereglamentująca-
łokształtzachowańwięźniówpoprzezustalonearbitralniezakazyinakazy.Wszystko
toskładasięnatzw.pierwszeżyciezakładu,życieformalne,prawnieustanowione.
Codziennościąpenitencjarnąjestjednakmieszaniesięoficjalnychprzepisów
ztyminieoficjalnymi,będącyminotabenepodłożembytowaniandrugiegożycia”.
Podformalnymnurtem,gdybliżejprzyjrzymysiężyciuwięziennemu,na-
tkniemysięnanurtżyciapodziemnego,zamaskowanego,nieformalnego,zaka-
zanego.Przejawytegożyciaokreślasięwłaśniemianemdrugiegożyciawię-
ziennego24.
H.Machel25twierdzi,żenspołecznośćwięźniów”pozostajepodwpływem
dwóchośrodkówdecyzyjnych:pierwszym-oficjalnieiformalnieusankcjonowa-
nym-jestadministracjazakładupenitencjarnego;drugim-nieoficjalnyminie-
formalnym-sąstrukturypodkulturywięziennej.
Opróczjawnychnormisposobówzachowania,narzuconychodgórnie,aza-
wartychwregulaminach,zarządzeniach,okólnikachitp.,istniejezateminny,
zakamuflowany,okrytytajemnicąnurtżyciawięziennego,przeciwstawnyce-
lomresocjalizacyjnym,kolidującyzpowszechnieuznawanyminormami,zbiór
zasadregulującychpostępowaniewróżnychsferachwięziennegobytowania,
którenależałobynazwaćndrugimżyciem”.Zjawiskondrugiegożycia”jestwo-
bectegowyrazemistnieniapodkulturywięziennej.
24Zob.K.Braun,Drugieżyciewśródskazanychmłodocianych[w:]K.Brauniin.(oprac.),
Negatywneprzejawypodkulturywięziennej-środkiisposobyprzeciwdziałania.MateriałyzSympo-
zjum[...]wPopowiek/Warszawywdniach16-17grudnia1974r.,Warszawa1975,s.142.
25Zob.H.Machel,Orientacjawfunkcjonowaniupodkulturywięziennejaskutecznośćkierowa-
niazakładempenitencjarnym,nPrzeglądWięziennictwaPolskiego”,Warszawa1995,nr9,s.38.
