Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ostatnichniewypełniafunkcjiśrodkawymiany;konsumentowiniejestpotrzebny
pieniądz,któregoniezamieninatowar.
Relacjemiędzypopytemacenąorazmiędzypodażąacenąniesąstałe.Ich
zmianynastępująstopniowolubgwałtownie,wobusytuacjachzależnośćmiędzy
nimitrzebaopisaćnanowo.Rysunek1.6ilustrujeprzesunięciesiękrzywejpopy-
tuDdopozycjiD!idopozycjiD!!.Wpierwszymprzypadkukażdemupozio-
mowicenyodpowiadaniższypoziompopytu,wdrugimpoziompopytujestwyż-
szy.Pierwsząsytuację,przedstawionąnarysunku1.6polewejstronie,możemy
uznaćzaprzejawogólnegospadkupopytu,drugąsytuację-zaoznakęgeneralne-
gowzrostu.Radykalneprzekształcenierelacjimiędzypopytemacenąlubpodażą
aceną,wyrażającesięprzesunięciemsięjednejzkrzywych,nazywasięwstrząsem.
Mówimyowstrząsiepopytowymlubpodażowym(demandshock,supplyshock).
RYSUNEK1.6.
Wstrząspopytowy
Mająoneróżneprzyczyny.Gwałtownązmianępopytunadanytowarmoże
wywołaćzmianacenyjegosubstytutulubdobrawobecniegokomplementarne-
go(uzupełniającego),zmianadochodównabywcówlubichpreferencji.Wstrząsy
podażowepowodujązmianycensurowców.Przyczynąwstrząsówpodażowych
mogąbyćdziałaniapaństwa,naprzykładzmianaopodatkowaniasprzedażytowa-
ru,lubprzekształceniatechnologiczne.Wstrząstechnologiczny(technological
shock)stwarzaszansęnaistotnywzrostwydajności:zatęsamącenęproducent
jestwstaniedostarczyćwiększąniżdotychczasliczbętowarów.Zaburzeniarela-
cjimiędzypodażąacenąwywołująteżzjawiskaprzyrodnicze:nieurodzajwrol-
nictwielubograniczeniadostępnościtowarównarynkachmiędzynarodowych,na
przykładceloweutrudnieniawhandlu.Teoriawstrząsówrozwinęłasięwlatach
siedemdziesiątychXXwiekupodwukrotnymprzerwaniuciągłościdostawropy
naftowej,nazwanymszokiemnaftowym.
Prawopopytuipodaży(lawofsupplyanddemand)wyjaśniakształtowa-
niesięcennarynku.Istniejąróżnerynki:dóbriusługkonsumpcyjnych,dóbr
13
