Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Procesyeksploatacjiurządzeń
31
Szczególnyrodzajsystemówstanowiąsystemydziałania,którychelementami
sąludzieiurządzenia.Sąone,wodróżnieniuodsystemówrzeczowych,określane
jakosystemydynamiczne.Zewzględunaobecnośćidziałanieczłowiekastantych
systemówzmieniasięrelatywnieszybko.Przykłademsystemudziałaniamoże
byćsystemeksploatacjijakozbiórukładówlubłańcuchóweksploatacjiirelacji
międzynimi.
SystemeksploatacjiurządzeńSe(U)jesttozbiórukładówdziałaniaUyz(U),
wktórychurządzenieUjestpośrednikiemylubprzedmiotemzdziałania,upo-
rządkowanychzbioremrelacjiR(1.12):
Se(U)=<Uyz(U),R>,
(1.12)
gdzie:
U
yz
(U)-zbiórwyróżnionychukładówdziałaniazurządzeniemU(bazaukładowa
systemu);
R
-relacjaporządkująca(strukturasystemu).
Wsystemieeksploatacjimożnatakżewyróżnićsystemużytkowaniaurzą-
dzeńS
y
(U),gdziewzbiorzeukładówdziałaniaU
y
(U)urządzeniejestpośrednikiem
działania,orazsystemobsługiwaniaS
z
(U),gdziewzbiorzeukładówdziałaniaU
z
(U)
urządzeniejestprzedmiotemdziałania.ZbiórrelacjiRpozwalawyróżnićzwiązki
zachodzącepomiędzyelementamizbioruukładówdziałania[58,103](określić
np.zasadyużytkowaniaorazzasadyikolejnośćrealizacjiobsługiichprzyporządko-
waniewyróżnionymstanowiskomitp.).Zatemsystemeksploatacjimożnauzyskać
dziękipołączeniusystemówużytkowaniaiobsługiwania.
Systemeksploatacjimożnatakżerozłożyćnasystemyskładowe,czyliokreślić,
żeskładasięonzsystemów:
-użytkowaniaS
y(U)-wzbiorzeukładówdziałaniaU
y(U)urządzeniejest
pośrednikiemdziałania;
-obsługiwaniaSz(U)-wzbiorzeukładówdziałaniaUz(U)urządzeniejest
przedmiotemdziałania.
WzależnościodstanuurządzenieznajdujesięwsystemieużytkowaniaS
y
(U)
lubobsługiwaniaSz(U).JesttotakżeuwarunkowanezbioremrelacjiR,coprzed-
stawionojakomodelsystemueksploatacjibędącyzłożeniemsystemuużytkowania
iobsługiwaniaurządzenianarys.1.10.Powyższyopispokazujeważnepraworelacji
systemów,zasadęichłączeniaipodziału,awięcichagregacjiidekompozycji.
Innymważnymprawemsystemowym,przytoczonymwprzypadkułańcuchów
działania,jestrelacjazabezpieczeniasystemów,zgodniezktórądanysystem,
traktowanyjakosystempodstawowy,działa(pracuje)narzeczswojegosystemu
operacyjnego(zabezpieczago)ijestzabezpieczanyprzezswójsystemzabezpieczenia.
Rozpatrującpowyższątrójkęsystemów,możnaprzedstawićprzedziałsystemowy
(zob.rys.1.11),wktórymsystememwytwarzającymdobra,systememprodukcyjnym
jestsystemoperacyjny,anp.systemzaopatrywaniajestsystememzabezpieczenia.
