Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Podstawowezjawiskawykorzystywanewelektrotechnice
1.1.2.Polemagnetyczne
Oddziaływaniapomiędzyładunkamiiichopiskomplikująsię,gdyzacznie-
myrozpatrywaćteoddziaływaniapodczasruchuładunków,coztechniczne-
gopunktuwidzeniajestniezmiernieważne,bowiemwtechniceprawiezawsze
chodzioładunkiwruchu,czylioprądelektryczny.Oddziaływaniapomiędzy
ładunkamiwruchunazwanezostałyoddziaływaniamimagnetycznymi,aprze-
strzeń,wktórejteoddziaływania,czylisiły,istnieją,nazywanajestpolemma-
gnetycznym.Nazwapochodzistąd,żepierwszebadaniatychoddziaływań
przeprowadzonozmagnesamitrwałymiidopieroAndré-MarieAmpère(1820)
wykazał,żetakiesamesiływystępująpomiędzymagnesemiprzewodemzprą-
dem,jakmiędzydwomaprzewodamizprądamiI1orazI2.
Siływystępującepomiędzydwomaprzewodamirównoległymizprądami
I1iI2,wprzypadkuprzeciwnychkierunkówprądów(rys.1.6a)odpychają-
ce,natomiastwprzypadkuzgodnychkierunkówprądów(rys.1.6b)przy-
ciągające.
a)
F21
I1
I2
F12
b)
I1
F21
F12
I2
Rys.1.6.Oddziaływaniamagnetycznepomiędzydwomaprzewodamizprądem
oprzeciwnychkierunkachprądówI1iI2(a)orazozgodnychkierunkachprądu(b)
Obecnie,woparciuowspółczesnąteorięmateriiwykorzystującąosiągnięcia
mechanikikwantowejwiemy,żewszystkieoddziaływaniaokreślanejakomagne-
tycznewynikiemruchuładunkówelektrycznych.Polapowstającewokółtzw.
magnesówwynikajązruchuładunkówwewnątrzatomówmateriałów,zktórych
magnesysięskładają.Inaczejmówiąc,polemagnetycznetotakże,podobniejak
poleelektryczne,wynikoddziaływańpomiędzyładunkamielektrycznymi,wtym
przypadkuładunkamiwruchu.Możnawięczrozumiećczasemspotykane,nieco
literackieokreśleniemówiące,żemagnetyzmtonelektrycznośćwruchu”
,albojuż
bardziejwspółczesneiniecobardziejogólne:elektrodynamika.
IndukcjamagnetycznaB
Wzajemneoddziaływanieprzewodówzprądemnasiebiemożnarozpatry-
waćjakodziałaniepolamagnetycznegowytworzonegonaprzykładwpierw-
szymprzewodzienaprzewód2zprądemI2iodwrotnie-polawytworzonego
wprzewodzie2naprzewód1zprądemI1.Wielkośćcharakteryzującapolema-