Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
scowo,stosowanychnawetobecniewniektórychrozległych
zabiegachchirurgicznych.
PodkoniecXVIIw.wprowadzonodoleczeniapierwsze
środkiprzeciwdławicypiersiowej(anginapectoris):azotyn
amylowyinitroglicerynę,orazpierwszelekiprzeciwgorącz-
kowe,obdarzone,jaksiępóźniejokazało,takżedziałaniem
przeciwzapalnymisłabymdziałaniemprzeciwbólowym:anty-
pirynę,amidopirynę(Piramidon)ikwasacetylosalicylowy
(Aspirin,Polopiryna).
WpierwszychlatachXXw.PawełEhrlichodkryłpierwszy
środekprzeciwkiłowy–salwarsan;wtymokresiewyizolowa-
noteżpierwszehormony:adrenalinęiinsulinę.
Początekszerokozakrojonejchemioterapiizakaźnychcho-
róbbakteryjnychstanowiłowprowadzeniew1935r.sulfon-
amidów.Pierwszymantybiotykiembyłapenicylina,odkryta
przezAleksandraFlemingaw1928r.,aoczyszczonaizasto-
sowanawleczeniuzakażeńbakteryjnychprzezChainaiFlo-
reyapozbombardowaniuLondynuw1940r.Następnymanty-
biotykiem,odkrytymw1944r.przezWaksmana,byłastrepto-
mycyna,pierwszylekprzeciwgruźliczy.
Dekadalat1950–1960zostałanazwanaokresemeksplozji
leków,wtymokresiebowiemzsyntetyzowanoiwprowadzono
dolecznictwadużąliczbęlekówonieznanymdotąddziałaniu,
m.in.pierwszelekisłużącedoterapiichoróbpsychicznych(le-
kipsychotropowe),noweantybiotyki,nowelekiprzeciwno-
wotworowe,przeciwnadciśnieniowe,znieczulająceogólnie,
przeciwzapalneiprzeciwbólowe,doustnelekiprzeciwcukrzy-
coweiprzeciwzakrzepowe,lekimoczopędne,hormonalne,
przeciwmiażdżycoweiprzeciwwirusowe.
Cenązażywiołowypostępfarmakoterapii,jakązapłaciła
ludzkość,byłatragediazwiązanazleczeniemtalidomidem.Na
początkulatsześćdziesiątychXXw.wkilkukrajachEuropy
Zachodniejurodziłosiękilkatysięcydziecizpoważnymnie-
dorozwojemlubbrakiemkończyn.Wkrótcewykryto,żeprzy-
czynątychwadrozwojowych(mikromeliiifokomelii)było
zażywanieprzezciężarnekobietywprowadzonegoniedawno
dolecznictwalekunasennegoonazwietalidomid.Odtego
czasufirmyfarmaceutycznemająobowiązekzbadaniakażde-
18
