Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Tkankanerwowa
Kanałyaktywne
Mechanizmemleżącymupodstawczynnościkanałujonowego
aktywnegojestotwieranieizamykanieświatłakanału.Cechą
charakterystycznątychkanałówjonowychjestto,żewwarun-
kachspoczynkowychnajczęściejnieprzepuszczająjonów,na-
tomiastpodwpływemokreślonychczynnikówbramkujących
ulegająotwarciu.Zdolnośćdoregulacjitransportuprzezkanały
nazywamybramkowaniem(ryc.1.10).Zewzględunarodzajsiły
napędowej,którasterujeczynnościąkanałówwyróżniasiędwa
podstawowerodzajekanałówjonowychaktywnych:
•bramkowanenapięciemelektrycznym,
•
bramkowaneligandem(związkiemchemicz-
nym).
Kanałsodowybramkowanynapięciem
Naszczególnąuwagęzasługujekanałsodowy,bowiemjegoczyn-
nośćjestściślezwiązanazezjawiskiempobudliwościiprzewod-
nictwakomórkinerwowej.Cechącharakterystycznąkanału
sodowegojestobecność(odstronyśrodowiskazewnątrzkomór-
kowego)filtraselektywności.Obszartenmaznaczniemniejszą
średnicęniżpozostałaczęśćkanału,wynoszącaok.0,3nm.Dru-
gimważnymelementemkanałusodowegojestobecnośćukładu
bramkującego.Kanałtenposiadadwaukładybramkujące:
•
układaktywacji(bramkęaktywującą),którapowo-
dujeotwieraniekanałuodstronyśrodowiskazewnątrz-
komórkowego,coprowadzidowzrostuprzepuszczalności
błonydlajonówNa
+;
•
układinaktywacji(bramkęinaktywującą),która
powodujezamykaniebramkiinaktywującej,coprowadzi
dospadkuprzepuszczalnościbłonykomórkowejdlajo-
nówNa
+
.
Obecnośćwymienionychpowyżejukładówbramkujących
imechanizmyichfunkcjonowaniawarunkująpodstawowece-
chynapięciowo-zależnegokanałusodowego:
•
przezwiększośćczasukanałpozostajezamknięty(nieprze-
puszczalnydlajonów),
•kanałotwierasięprzyściśleokreślonejwartościpotencja-
łubłonowego,
27
