Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Wiadomościwstępne
postwierdzeniu,żepromienieRöntgenapowstająwwynikuna-
głegozatrzymaniastrumieniapędzącychelektronów.Narysun-
ku1.11przedstawionesągłówneelementytypowejlampyrent-
genowskiej:elektronyprzyspieszonewbardzowysokiejpróżni
różnicąpotencjałówrzędu10-100kVzostajągwałtowniezaha-
mowanewtarczyzwanejantykatodą,zmateriałuodużejgęsto-
ści,skutkiemczegonastępujeemisjapromieniowaniarentge-
nowskiego.
Narysunku1.12pokazanyjestprzykładowyrozkładnatężenia
promieniXemitowanychzlampyrentgenowskiej.Jakwidać,wid-
motoskładasięzdwurodzajówwidmnałożonychnasiebie:ciągłe-
goiliniowego.Chociażwobuprzypadkachistotnyjestfakt,żedzię-
kiswejbardzodużejszybkości(około0,1prędkościświatła)
elektronywnikajądownętrzaatomówantykatodylampyrentge-
nowskiej,tokażdeztychwidmwywołanejestprzezinnezjawisko.
Mechanizmgenerowaniawidmaliniowegoomówimywp.10.1.1.
Rys.1.11.Schematlampyrentgenowskiej:elektrony
emitowanezkatodyKsąprzyspieszanewysokim
napięciemVdodużychprędkościwkierunkuanody
A,zwanejantykatodą,zktórej-naskutekgwałtow-
negozahamowaniaelektronów-następujeemisja
promieniowaniarentgenowskiego
Rys.1.12.Przykładowastrukturawidmaemitowane-
goprzezlampęrentgenowską:natlewidmaciągłego
widocznesądwielinie;
l
min-krótkofalowagranica
promieniowaniaciągłego
b.
Ciągłewidmorentgenowskiepowstaje,gdydostatecznieszyb-
kielektronwnikadownętrzaatomunatylebliskojądra,żejest
przeznieprzyciągany,dziękiczemudrogajegoulegazakrzywieniu.
Ilustrujetorys.1.13.Zgodniezprawamielektrodynamikielektron
poruszającysięzezmiennąprędkościąemitujefalęelektromagne-
tycznąoenergiih
n
.Zprawazachowaniapędumożnawyznaczyć
kierunekemitowanejfalielektromagnetycznej,natomiastzprawa
zachowaniaenergiiwynika,żespełnionamusibyćrówność
(1.34)
gdziemoznaczamasęelektronu,
u
i
u
!-jegoprędkośćprzedipo
zderzeniuzjądrematomu,a
n
-częstośćemitowanejfali.Imbardziej
elektronzbliżysiędojądra,tymwiększączęśćswojejprędkości
ienergiistraci,itymwiększabędzieenergiaorazczęstośćemitowa-
negofotonu.Dlategowidmotegopromieniowaniajestciągłei
Zrówności(1.34)widać,żeprzydanejprędkościpoczątkowej
elektronunajwiększamożliwaczęstośćwystępujewtedy,gdy
elektronzostanieprzezatomzatrzymany(
u
!=0).Jestwówczas
,
(1.35)
gdzie
n
max,którejodpowiada
l
min,jesttzw.krótkofalowągranicąpromieniowaniarent-
genowskiegoowidmieciągłym(rys.1.12).
Ponieważuderzającewtarczęlampyrentgenowskiejelektronyoładunkueuzyskują
energiękinetycznądziękiróżnicypotencjałówVmiędzykatodąianodą,więc
.
(1.36)
