Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Treśćpojęciajestwyznaczonarelacyjnieprzeztreśćizakresjegodeskryp-
cjizinnymipojęciami.Oznaczato,żeniemożnamówićopojedynczympojęciu
nsamymwsobie”
,alepojęciejestzawszeczęściąsystemupojęć.
Systempojęćtworzytakiukładstrukturalnyodniesień,wktórympojęcia
(elementysystemu)zesobąpowiązaneokreślonymirelacjami.Systempojęć
wumyślejestrezultateminformacjidostarczonejzzewnątrz(np.podczaskształ-
cenia)orazprzetwarzaniatejinformacjiprzezumysłwrzeczywistościotaczają-
cej.Dlasystemupojęćkluczoweznaczeniemarelacjaodzwierciedlającaukład
odniesieniapojęciazinnymipojęciamiwsystemie,którapozwalanauporządko-
wanezestawianiepojęćwedługokreślonychkryteriów,copozwalaodnaleźćich
strukturę.Najbardziejogólnąrelacjąspełniającątenwarunekjestrelacjaogólnoś-
ci-szczegółowości,czylirelacjazawieraniajednegopojęciawdrugim.Określe-
nietejjednejrelacjijestzarazemwystarczającedlaosiągnięciastanurozumienia
pojęcia,tojeststanu,wktórymdanepojęciemożebyćwykorzystanewrozumo-
waniu(Piłat,2007)(ryc.2.3).
Rozwójpojęćnaukowychrozpoczynasięwsferzeświadomegoicelowegoich
używaniaiskierowanyjestdosferyosobistegokonkretnegodoświadczenia.Pojęcia
naukoweprzekształcająipodnosząnawyższypoziompojęciapotoczne,costano-
wistrefęichnajbliższegorozwoju.Definiowaniepojęciazakładamożliwośćprze-
chodzeniaodjednychpojęćdodrugich.Pojęcianaukowepowinnybyćodpoczątku
uświadamianeiodpoczątkutworzyćsystem.Wymagatoumiejętnościrozumienia
pojęć.Rozumieniepojęciapolegana:
wyobrażeniusobieprzedmiotutegopojęcia(wreakcjinajegonazwę)jako
przedmiotukonkretnegonależącegodozbioruprzedmiotówpojęcia,
systemowymzdefiniowaniupojęciaprzezosadzeniegowconajmniejdwu-
poziomowymsystemiepojęć.
Wybraneprzykładystrukturypojęćnpielęgniarstwo”inpielęgnowanie”przedsta-
wiononarycinach2.4i2.5.
Istniejąróżnesposobyujmowaniapojęćzewzględunareprezentowanepo-
dejście(tab.2.2).
Określonepodejściakreująróżnerodzajepojęć.Wyróżniamy:
Pojęciamatrycowe(arystotelesowskie)oostrychgranicach,opartenaści-
słejdefinicjizawierającejwarunkikonieczneiwystarczające,bydanyobiekt
mógłbyćuznanyzareprezentantadanejkategorii.Pojęciatewywodząsię
zpodejściaklasycznego,adominująwmatematyce,fizyceczybiologii(np.
sześcian,ssak).
24
WPROWADZENIEDOPIELęGNIARSTWA