Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
V.SKRODZKA,A.HAJDUK,PODSTAWYRACHUNKOWOŚCI
księgowościpodwójnejodnotowanowrejestrzemiejskimwGenuiz1340roku.
Wcześniejszezapiskimożnajednakodnaleźćwksięgachprzedsiębiorstwakupiec-
kiegoGiovanniFarolfiiSpółkazFlorencji,pochodzącychzokresu1299–1300roku,
atakżewewidencjiprzedsiębiorstwaRinieriFiniiBraciazajmującegosięhandlem
najarmarkachwSzampaniiweFrancji
7.
ZaojcarachunkowościuznajesięfranciszkaninaLucęPacioli,którybył
równieżznawcądziedzinymatematyki.Zajmowałsięnauczaniemnasłynnychrene-
sansowychuniwersytetachwBolonii,Florencji,PerugiiiPizie.Jestautorem
znanegotraktatuz1494rokupt.SummadeArithmetica,Geometrica,Proportioniet
Proportionalita,któryzawierałtreścizteoriimatematyki,atakżerozdziałzdzie-
dzinyksięgowościpodwójnejParticularisdeComputisetScripturis.Byłato
pierwszawhistoriipublikacja,którazawierałateoriępodstawprowadzeniaewi-
dzenianajwięcejpublikacjiiodkryćdotyczyłoksięgowościpodwójnej.Systemten
opierałsięnametodziepodwójnegozapisu,czylinawykazaniu,żekażdatransakcja
madwiestrony.Naskutektegopowstałypojęciadebetuikredytu.Przyzakupie
materiałówzagotówkęnastępujeobciążeniekonta–,,materiały”,inaczejzwane
debetowaniem,atakżeuznaniekonta–,,gotówka”,czyliinaczejkredytowanie.
Operacjętęmożnabyzaksięgowaćzapomocądodatnichliczbwpojedynczympolu
,,materiały”iujemnychwpojedynczympolu,,gotówka”.Wtamtymczasienie
znanojednakpojęcialiczbujemnych.Pierwszeichzastosowaniemiałomiejsce
dopierowXVIIwieku.Dlategoutworzonokontokształtemprzypominająceliterę
,,T”,odktórejpochodzinazwakontoteowe.Takakonstrukcjakontaksięgowego
służyładowykazaniapojednejstroniezwiększeń,apodrugiej–zmniejszeństanu
konta.Saldokońcowewyliczanozapomocątechniki,któranosiłanazwęodejmo-
waniaprzeciwstawnychpozycji
9.
WiekXVIIItoepokazakończeniaokresustagnacjiirozpoczęciaokresu
wielkiejrewolucjiprzemysłowej.Nagłyprzyrostzaludnienia,wwynikuktórego
nastąpiłwzrostpopytunaróżnegorodzajutowary,spowodowałrozwójdziałalności
fabrykimanufaktur.Obszarprodukcyjnywymagałdużychnakładówfinansowych
zestronyinwestorów,powstawałowięccorazwięcejbanków.Galopującyrozwój
przemysłuprzyczyniłsiętakżedodalszegorozwojuksięgowości.Produkcja
generowaławysokiekoszty,zatemabyusprawnićdziałalnośćrachunkową,opra-
cowanozarównorachunekkosztów,jakisprawozdawczość.Okresrewolucji
7Ibidem,s.53.
8Ibidem,s.53.
9Ibidem,s.62–63.
