Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Corobiąsystemyoperacyjne?
7
Jakwobectegozdeniować,czymjestsystemoperacyjny?Ogólniebiorąc,
niemamyżadnejkompletnejiadekwatnejdenicjisystemuoperacyjnego.Sys-
temyoperacyjneistnieją,ponieważstanowiąrozsądnysposóbrozwiązywania
problemukreowaniaużytecznegosystemuobliczeniowego.Podstawowym
celemsystemówkomputerowychjestwykonywanieprogramówiułatwianie
rozwiązywaniazadaństawianychprzezużytkownika.Dospełnieniategocelu
konstruujesięsprzętkomputerowy.Programytewymagająpewnychwspól-
nychoperacji,takichjaksterowaniepracąurządzeńwejścia-wyjścia.Wspól-
nefunkcjesterowaniaiprzydzielaniazasobówgromadzisięzatemwjednym
fragmencieoprogramowaniasystemieoperacyjnym.
Niedysponujemyponadtouniwersalnieakceptowanądenicjątego,cojest
częściąsystemuoperacyjnego.Wuproszczeniuprzyjmujesię,żewjegoskład
wchodziwszystko,codostawcawysyławodpowiedzinanaszezamówienie
nasystemoperacyjny.Jednakżewzależnościodrodzajusystemuoferowane
właściwościsąbardzozróżnicowane.Niektóresystemyzajmująmniejniż1MB
pamięciiniemająpełnoekranowegoedytora,podczasgdyinnewymagajągi-
gabajtówprzestrzeniiwcałościsąopartenagracznychsystemachokien.
Częściejspotykanadenicjaitozniejbędziemyzwyklekorzystaćokreśla
systemoperacyjnyjakotenprogram,którydziaławkomputerzenieustannie
(nazywanyzazwyczajjądremkernel).Opróczjądraistniejądwainnetypy
programów:programysystemowe(systemprograms),powiązanezsystemem
operacyjnym,leczniekonieczniebędąceczęściąjądra,iprogramyużytkowe,
czylitw.aplikacje(applicationprograms),doktórychzaliczasięwszystkie
programyniezwiązanezdziałaniemsystemu.
Pytanieoto,cotworzysystemoperacyjny,nabrałowiększegoznaczenia
wrazzszerokimupowszechnieniemkomputerówosobistychinastaniemco-
razbardziejwyranowanychsystemówoperacyjnych.W1998rokuMinister-
stwoSprawiedliwościStanówZjednoczonychwniosłopozewprzeciwrmie
Microsoft,oskarżającjąwistocieozaliczeniezbytwielufunkcjidojejsystemu
operacyjnegoiwtensposóbuniemożliwieniekonkurowaniaznimdostawców
aplikacji(np.nieodłącznączęściąmicrosoftowychsystemówoperacyjnychbyła
przeglądarkasieciowa).WrezultacieMicrosoftzostałuznanywinnymstoso-
waniawswoimsystemieoperacyjnympraktykmonopolistycznychmających
ograniczyćkonkurencję.
Gdyjednakdzisiajspojrzymynasystemyoperacyjneurządzeńprzenoś-
nych,widzimy,żeliczbacechwspółtworzącychsystemoperacyjnyzwiększyła
sięjeszczebardziej.Mobilnesystemyoperacyjnezawierajązwyklenietylko
rdzennejądro,leczrównieżwarstwępośrednią(middleware)zbiórrampro-
gramowych(softwareframeworks)dostarczającychdodatkoweusługitwórcom
aplikacji.Naprzykładkażdyzdwóchnajbardziejznanychsystemówopera-
cyjnych:iOSzAppleiAndroidzGoogleopróczjądrajestwyposażonywwar-
stwępośredniąudostępniającąbazydanych,multimediaimożliwościgraczne
(bywymienićtylkoniektóre).