Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Corobiąsystemyoperacyjne?
7
Jakwobectegozdefiniować,czymjestsystemoperacyjny?Ogólniebiorąc,
niemamyżadnejkompletnejiadekwatnejdefinicjisystemuoperacyjnego.Sys-
temyoperacyjneistnieją,ponieważstanowiąrozsądnysposóbrozwiązywania
problemukreowaniaużytecznegosystemuobliczeniowego.Podstawowym
celemsystemówkomputerowychjestwykonywanieprogramówiułatwianie
rozwiązywaniazadaństawianychprzezużytkownika.Dospełnieniategocelu
konstruujesięsprzętkomputerowy.Programytewymagająpewnychwspól-
nychoperacji,takichjaksterowaniepracąurządzeńwejścia-wyjścia.Wspól-
nefunkcjesterowaniaiprzydzielaniazasobówgromadzisięzatemwjednym
fragmencieoprogramowania–systemieoperacyjnym.
Niedysponujemyponadtouniwersalnieakceptowanądefinicjątego,cojest
częściąsystemuoperacyjnego.Wuproszczeniuprzyjmujesię,żewjegoskład
wchodziwszystko,codostawcawysyławodpowiedzinanaszezamówienie
nasystemoperacyjny.Jednakżewzależnościodrodzajusystemuoferowane
właściwościsąbardzozróżnicowane.Niektóresystemyzajmująmniejniż1MB
pamięciiniemająpełnoekranowegoedytora,podczasgdyinnewymagajągi-
gabajtówprzestrzeniiwcałościsąopartenagraficznychsystemachokien.
Częściejspotykanadefinicja–itozniejbędziemyzwyklekorzystać–określa
systemoperacyjnyjakotenprogram,którydziaławkomputerzenieustannie
(nazywanyzazwyczajjądrem–kernel).Opróczjądraistniejądwainnetypy
programów:programysystemowe(systemprograms),powiązanezsystemem
operacyjnym,leczniekonieczniebędąceczęściąjądra,iprogramyużytkowe,
czylitw.aplikacje(applicationprograms),doktórychzaliczasięwszystkie
programyniezwiązanezdziałaniemsystemu.
Pytanieoto,cotworzysystemoperacyjny,nabrałowiększegoznaczenia
wrazzszerokimupowszechnieniemkomputerówosobistychinastaniemco-
razbardziejwyrafinowanychsystemówoperacyjnych.W1998rokuMinister-
stwoSprawiedliwościStanówZjednoczonychwniosłopozewprzeciwfirmie
Microsoft,oskarżającjąwistocieozaliczeniezbytwielufunkcjidojejsystemu
operacyjnegoiwtensposóbuniemożliwieniekonkurowaniaznimdostawców
aplikacji(np.nieodłącznączęściąmicrosoftowychsystemówoperacyjnychbyła
przeglądarkasieciowa).WrezultacieMicrosoftzostałuznanywinnymstoso-
waniawswoimsystemieoperacyjnympraktykmonopolistycznychmających
ograniczyćkonkurencję.
Gdyjednakdzisiajspojrzymynasystemyoperacyjneurządzeńprzenoś-
nych,widzimy,żeliczbacechwspółtworzącychsystemoperacyjnyzwiększyła
sięjeszczebardziej.Mobilnesystemyoperacyjnezawierajązwyklenietylko
rdzennejądro,leczrównieżwarstwępośrednią(middleware)–zbiórrampro-
gramowych(softwareframeworks)dostarczającychdodatkoweusługitwórcom
aplikacji.Naprzykładkażdyzdwóchnajbardziejznanychsystemówopera-
cyjnych:iOSzAppleiAndroidzGoogleopróczjądrajestwyposażonywwar-
stwępośredniąudostępniającąbazydanych,multimediaimożliwościgraficzne
(bywymienićtylkoniektóre).