Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Ogólnacharakterystykarynkupracy
gnałemrynkowym.Wysokośćpłacwskazuje,jakdrogijesttenczynnikprodukcji
ijakdużotegoczynnikaopłacasięzaangażować.
Należyrozróżniaćpłacęnominalnąipłacęrealną.Płacanominalnajest
kwotąpieniędzywokreślonejwalucie(np.wpolskichzłotówkach),jaką
otrzymujepracownikztytułuświadczeniausługpracyprzezpewienokres,
np.przezokres1miesiąca.Przykładowo,jeśliktośzarabia2000złmiesięcznie
ztytułuwykonywanejpracy,tokwotatajestjegomiesięcznąpłacąnominalną.
Natomiastpłacarealnajestpłacąwyrażonąwilościproduktów,któremożna
kupićzapłacęnominalną.Określaonawięcsiłęnabywcząpłacynominal-
nej.Możnająobliczyćprzezpodzieleniepłacynominalnejprzezpewnąmia-
rę(indeks)cenproduktów.Gdybyprzyjąćupraszczającezałożenieoistnieniu
tylkojednegoproduktunarynku,tj.koszul,którychcenajednostkowawynosi
100zł,zaśpłacanominalnapracownikawynosi2000złmiesięcznie,tomożna
bypowiedzieć,żepracownikzarabiamiesięcznieekwiwalent20koszul,alboina-
czej,żejegopłacarealnaokreślonajestprzez20koszul.Oczywiściepowyższe
założenieojednymprodukciejestzbytupraszczająceidlategoprzykalkulacji
wysokościizmianpłacrealnychwykorzystujesięszersząmiarę(indeks)cenpro-
duktów(wrócimydotejkwestiiwdalszejczęścirozważań).Alejużobecnyetap
analizypokazuje,żewysokośćpłacrealnychzależyoddwuczynników:wysoko-
ścipłacnominalnychiwysokościcenproduktów.Przyzałożeniuceterisparibus,
imwyższepłacenominalne,tymwyższesąpłacerealneorazimwyższeceny
produktównabywanychnarynku,tymniższesąpłacerealne.
Kategoriapłacnominalnychjestszerokowykorzystywanadoporównywa-
niapłacmiędzypracownikamiczyteżgrupamipracownikówwdanymokresie.
Podkreśleniewtymzdaniuformułynwdanymokresie”jestważneprzydoko-
nywaniuporównańpłacmiędzypracownikami.Chodzibowiemoto,żewda-
nymokresiewszyscypracownicystykająsięnarynkuztakimisamymicenami
produktówkupowanychzaswojepłacenominalne.Stądróżnicewichpołożeniu
wynikająwyłączniezróżnicwichpłacachnominalnych.Dlategoteżporów-
nywaniepłacnominalnychmiędzypracownikamijestmiarodajnewodniesie-
niudotegosamegookresu,natomiastniejestwłaściwewprzypadkuporównań
dlaróżnychokresów.
Analizyporównawczepłacwczasiewymagająposługiwaniasiękategorią
płacrealnych.Wkolejnychokresachulegająbowiemzmianiezarównowielkości
płacnominalnych,jakipoziomycennabywanychzapłacenominalneproduk-
tów.Stądteż,abyuchwycićzmianysiłynabywczejpłacwczasie,należywyko-
rzystywaćkategoriępłacrealnych.Innymisłowy,należynoczyścić”zmianypłac
nominalnychzwpływówzmiancenproduktów,abyrozpoznaćzmianypłacreal-
nych.Zazwyczajpłacerealnewyrażanesąwpostaciindeksuliczbowego,któ-
ryporównujesiłęnabywcząpłacywpewnymokresiewstosunkudookresu
bazowego,dlaktóregoindeksustalasięzwyklenapoziomie100.Abyzrozu-
miećinterpretacjętakichindeksów,odwołajmysiędokolumny6tabeli1.1,gdzie
