Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Podstawyzarządzaniadlainżynierów
budowniczychpiramidegipskich,budowliInków,apóźniejkatedrchrześcijańskich,
zamkówwarownychczypałaców.
Naprzykład,jaktwierdząL.BoyeriN.Equilebey,starożytnyEgiptodegrał
ważnąrolęwkształtowaniumyśleniamenedżerskiego,ponieważporazpierwszy
(3000latp.n.e.)zastosowanotamtrylogię:nplanowanie–organizacja–kontrola”
,
wrozumieniufunkcji,któresprawdziłysięprzyrealizacjidużychprojektówinwe-
stycyjnych[Boyer,Equileby,2013,s.17].
Alezwłaszczawielkiepodbojeczyodkrycianowychterytoriów(Amerykiczy
Australii)niebyłybymożliwebezodpowiedniegozarządzania.Historiadostarcza
takżewieluprzykładów,kiedytobrakiwzarządzaniubyłyprzyczynąupadkupaństw
czyklęskwieluróżnychorganizacji.
Zarządzaniekojarzymyjednaknajczęściejzesferąprodukcyjnąlubusługową.
Nierozwijająctegotematunadmiernie,możnatuwspomniećorzemieślnikach
chińskichzdynastiiMing,którzywznieślifantastycznebudowleZakazanegoMia-
sta,czyśredniowiecznychpłatnerzach,którzywytwarzalizbrojeorazpiekarzach,
szewcachczykuśnierzach.Prowadzilioni,jakowłaściciele(lubpracowalinp.jako
czeladnicy)wwarsztatachrzemieślniczych,któryminiewątpliwietrzebabyło
zarządzać.Ówczesnawiedzadotyczącatejproblematykiniebyłajednakprezen-
towanawformiekoncepcjiteoretycznych,leczbyłaprzekazywanazpokoleniana
pokoleniezreguływobrębiedanejrodzinypoprzezpodpatrywanie,przekazy
ustne,azwłaszczapraktykowanie.Możnapowiedzieć,żetensposóbpodejściado
problematyki,którąobecnieokreślamymianemzarządzania,byłprezentowany
prawiedopoczątkuXXwieku.
AleprzesłankinowegopodejściadozarządzaniapojawiłysięjużwwiekuXVIII
iwiązaćjenależyzwytworamiispołecznymikonsekwencjamipierwszejrewolucji
przemysłowej.Jejefektembyłom.in.zastępowaniepracyfizycznejprzezmaszyny
iwzrostwielkościfirm,zwłaszczaprodukującychwyrobywłókiennicze.Istotnie
systemyprodukcyjnezaczęłysięzmieniać,jednakdopieroodpołowyXIXwieku,
kiedytomiałamiejscetzw.drugarewolucjaprzemysłowa,kojarzonaszczególnie
zinnowacjamitypu:silnikspalinowy,samochód,telegrafielektryczność.Jakzauważa
Fergusonfaleinnowacjitechnologicznychjedyniepodstawązmian,któredotyczą
sferyspołeczno-gospodarczej.Wszczególnościchodzitustaływzrostdochodu
narodowego,wzrostwydajnościpracy,poprawęjakościprodukcji,spadekcenwielu
wyrobóworazspadekzatrudnieniawrolnictwie,awzrostwprzemyśle.Ogólnie
zmianytekojarzyćnależyzpowstaniemirozwojemspołeczeństwakonsumpcyjnego
orazrozwojemgospodarkikapitalistycznej[Ferguson,2013,s.244-255].
Powyższeokolicznościdoprowadziłydopojawieniasięzapotrzebowaniana
wiedzędotyczącązarządzaniafirmamiwtychnowychwarunkach.Wtymkon-
tekściezauważyćnależy,żepierwszaszkołabiznesuWhartonSchoolofFinance
andEconomypowstaławStanachZjednoczonychw1881roku.Awroku1886
H.R.Towne,współzałożycielfirmyYaleLockM.C.,naforumAmericanSociety
ofMechanicalCompanystwierdził,żenzarządzaniezakładamistałosiękwestią