Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęciaikategoriebadawcze
19
niezostaliuznanizawystarczającodobrychdotego,abywspółtworzyćwspólnotę
wartości.Mimotego,żejednagrupaodmawiauznaniadrugiejidążydojejdelegi-
tymizacjitoistotnejestrównieżto,żejednagrupanadajesensdrugiej,pozwalato
bowiemnasytuowaniesięjednejznich(nas)powłaściwej,dobrejstronieiumiej-
scowieniedrugiej(ich)potejniewłaściwej,złej.Dyskursbinarnymaterializujesię
równieżwpostacidwóchprzeciwstawnychsobieform:dyskursuwolnościidys-
kursuucisku.Tenpierwszyartykułowanyjestwprawachprzypisanychjednostce
iopierasięnapostawachwoluntarystycznych(zawierawsobiekoddemokratycz-
ny,któregorezultatemjestinkluzjaitrwanie).Tendrugiskładasięznegatywnych
strukturinarracji(zawierawsobiekodniedemokratyczny,skutkującyekskluzją
irozpadem),auciskaniobywatele,manipulowaniprzezswoichprzywódców,
zograniczonymdostępemdoinformacjizatracająmożliwośćodróżnianiapraw-
dyodfałszu.Wkonsekwencjiwswychdziałaniachhonorzastępująkalkulacją,
wyłączającsięzewspólnotyiochrony,którąonagwarantuje.Tostawiaichpoza
wspólnotąiwyłączaspodprawnejochrony.Wtensposóbodnaleźćmożemyana-
logięmiędzysacrum(dyskursemwolności)iprofanum(dyskursemucisku).Ci,
którzyzwiązanisązprofanumsązagrożeniemdlawspólnoty,budząnietylkolęk,
alerównieżwstręt.Należyjednakzauważyć,żetegorodzajudyskursysąwytwa-
rzaneprzezelitysymboliczne.Tymsamymmogąmiećcharakterzrelatywizowany
(zależnyoddominującegotypuideologii,afiliacjipolitycznych)ikonkretny(od-
noszącysiędonzastanej”rzeczywistości).Tonieprzeszkadzawtym,abytegoro-
dzajudyskursomnadaćcharakterczasowouniwersalnytłumaczącynietylkoto,co
zachodzituiteraz,aletakżekształtującynarracjędotyczącąprzeszłości(mitza-
łożycielski)iwyznaczającycelenaprzyszłość(nświatnaszychdzieciiwnuków”).
PodziałspołecznyopierającysięnakategoriachnMy”inOni”
,gdzieprzyużyciu
praktykdyskursywnychkonstruujesięzantagonizowaneichobrazybywaczęsto
wykorzystywanywprocesachkomunikacjipolitycznej,zwłaszczawtedy,kiedy
systempartyjnyprezentowanyjestjakozdominowanyprzezdwakonkurująceblo-
kipolityczne.Takaformułatłumaczeniamiędzygrupowychrelacjiwpływałana
postrzeganieładuspołecznego,sprzyjającukształtowaniusiętrudnoprzezwycię-
żalnychgranicznychpodziałówczyniącztejdwubiegunowejrelacjirodzajdogma-
tu,którypretendujedonadrzędnejnormatywnejregułyorganizującejdziałanie
porządkuspołecznego(Jakubowska-Branicka2013:93).Tymsamymdziałania
zmierzającedoprzekształceniaspołecznejaksjologiiilegitymizacjiwładzyzostają
włączonewantagonistycznąrelacjęzmierzającądodelegitymizowaniapolitycz-
nychoponentów.
Strategieargumentacyjnewykorzystywanesąwnarracjach,którewogól-
nymsensiemogąbyćrozumianejakosposobyoperowaniadanymi(Wasilewski
2012:25).Wnarracjiprzetworzonazostajewiedzanatematprzeszłościiteraź-
niejszości,amówiącprecyzyjniejpowstajepewnawersjadotyczącaaktualnejsy-
tuacji,wjakiejznalazłasięwspólnota(naprzykładnarodowa)orazjejpowiązań
zminionymiwydarzeniami.Dostarczycielenarracjilicząnato,żeto,coprezentu-
jąpubliczności(np.wyborcom,czytelnikom,zwolennikompolitycznym)zostanie
