Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WojciechLigęza,WłodzimierzPróchnicki
mitologięprzedmieść.Możnatumówićodośćosobliwejdyslokacji,gdyż
whistorycznymcentrummówiącydostrzegaperyferie,anaperyferiachstara
sięustanowićinnecentrum-ufundowanenafolklorzemiejskim.Obiekty
architekturyczęstowtychwierszachpostrzeganesąjaktworynatury,obras-
tająsurrealistycznymiskojarzeniami,bądź,podobnie,jakuGałczyńskiego,
zagarnianesąprzezwizjękarnawałowejapokalipsy.Poeta,nadającsobie
mianonkrólaszczurów”
,opisujemiastoznizintrotuaru,odwiedzapodej-
rzanezaułki,wnikawobszarytajemniczychpodwórek,naktórychwszyst-
komożesięwydarzyć.Zdetronizowanyzostajeobrazmiastakrólewskiego.
Napółlunatyczneprzechadzkiwiodąwstronęgorszychdzielnic,wkierun-
kupograniczamiejsko-wiejskiego.Obserwatorniezauważazacnychmiesz-
czan,bozichunormowanymżyciemniemanicwspólnego,zatozuwagą
przyglądasięszarlatanom,lumpomiprostytutkom.Prowokacjaiprzewrotna
graprzyświecatejzmianiewizerunkumiasta.Otoartystazbiegłościąpre-
stidigitatorastarasięnwyprowadzićMiastowpole”
.
PlebejscybohaterowieJerzegoHarasymowiczazeZwierzyńca(zPlacuna
Stawach),Kazimierza,Krowodrzybezwątpieniasąludźmiwolnymi,zacho-
walibowiemdawnyhonor,niezależnośćorazwyrazistątożsamość.Luźni
ludzienowoczesnegogościńcaopełnychpoezjiksywkach,drobnizłodzieje,
błędnikochankowie,bardowieprzedmieściastanowiąprzeciwwagędlaży-
ciarozsądnegoinijakiego.Oninieprzejmująsięcywilizacyjnymprzyspie-
szeniem,zanicmajątakzwanespołeczneobowiązki.Wczasachrozsypują-
cychsięwartościnetoslumpa”zostałwliteraturzepolskiejwszczególny
sposóbdowartościowany.WPRL-utakiemanifestacjewolności,choćby
niecopokraczne,pikarejskie,byłycennedlaczytelników.JerzyHarasymo-
wiczmaswójznaczącyudziałwmarzeniachpolskiegoniezależnegoducha.
nJa”poetyckieprzejmujejęzykswychnieuczonychbohaterów,traktuje
peryferiejakoprzestrzeńdoodkrycia,głosipochwałęucieczkizkulturalne-
goikulturowegocentrum.Podobniejakstylistykawypowiedziobniżeniu
ulegajągatunkiliterackie,ponieważHarasymowicztworzyballadypod-
miejskie,eposHomerowyłączynaprzykładzopiewaniemcórkirzeźnika,
układateżelegiedlaherosówzwierzynieckich.To,coistotne,zdarzasię
nnietu”
,niewsercumiasta,lecznaperyferiach,wdalszychokolicach,na
bocznychtraktachszerokiegoświata.nPozamiejscem”lokująsięprzecież
wszelkieutopie.WciążponawianajestuHarasymowiczaucieczkazmiasta,
18
