Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jestemwtedy,kiedykrzyczę.Poetykaradykalnegospaceru
31
stanowiłykobietyprządki.Strajkującerobotnicedomagałysiępoprawy
zaopatrzeniawmięsoiwęgieljakrównieżpodniesieniapłacy.Strajk
żyrardowskibyłniezwykłymprotestem,gdyżwtamtymczasie,czyli
powojnie,protestyrobotniczewybuchałyrzadko.Jeżelijużdonich
dochodziłowzakładachprzemysłowych,takieakcjetrwałyzazwyczaj
zaledwiekilkagodzinibraływnichudziałniewielkiegrupyrobot-
ników.TymczasemstrajkwŻyrardowieniezakończyłsiępokilku
godzinach.Wprostprzeciwnie,rozprzestrzeniałsięnainneoddziały
fabryczne[…]Przeztrzydnistrajkującekobietyzdołałysparaliżować
produkcjęorazzdezorientowaćmiejscowychfunkcjonariuszypar-
tyjnychodpowiedzialnychzapoziomprodukcjiidyscyplinępracy
5
.
Większośćpostulatówstrajkuzostałaspełniona,alerównie
ciekawejestto,że(oprócztego,żestrajkodbywałsięgłówniena
terenachzakładówwłókienniczych,aleteżwokół)kobietyniebyły
tylkobiernymiuczestniczkamitychprotestów.Wedługraportów
strajkującerobotnice,zktórychzresztąwiększośćbyładziałacz-
kamiPolskiejPartiiSocjalistycznej,zachowywałysięwyjątkowo
agresywnie.Tucytat:DGdyzjawiłsięnaczelnydyrektorŻebrowski
AntoninaB.głośnymnawoływaniemkazała,bydyrektorawsadzić
doworka.Innarobotnica-AnielaS.-krzyczała:preczzdziadow-
skim,złodziejemrządem”
6
.Tudopowiedzenienamarginesie-być
możetojestpierwszyraz,kiedytoDdziadowskie”mogłozainspiro-
waćpóźniejszeokreślenieDdziaderstwo”.Tapłećbuntuwkontek-
ściePRL-umateżswojądodatkowąrolę.Jakpodkreślabadaczka
MagdalenaGrabowska,bardzoczęstoruchfeministycznywPolsce
zapomina,wręczdeprecjonujedoświadczenia,zdobyczeruchów
emancypacyjnychczasówPRL-uimaproblemztym,abywpisać
jewswojąwłasnąhistorię
7
,czyjaklepiejpowiedzieć:herstorię.
5
M.Fidelis,Przodownicepracyibuntowniczki.StrajkikobietwŻyrardowie
(1945–1951),[w:]Płećbuntu.KobietywoporzespołecznymiopozycjiwPolsce
wlatach1944–1989natleporównawczym,red.N.Jarska,J.Olaszek,Instytut
PamięciNarodowej,Warszawa2014,s.120.
6Tamże,s.125.
7Zob.M.Grabowska,Zerwanagenealogia.Działalnośćspołecznaipolityczna
kobietpo1945rokuawspółczesnypolskiruchkobiecy,WydawnictwoNaukowe
Scholar,Warszawa2018.
