Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzypodejmowaniurozważańnadpoezjąJosipaSeverawkluczumuzycz-
nymkoniecznajestszerokarefleksjazzakresumuzyczności.Należysprecyzo-
wać,czymjestmuzyczność,orazzdefiniowaćzwiązanezniąpojęcia,którymi
będziemysięposługiwaćwdalszychrozdziałach.
Wielubadaczyliteraturyinteresujesięrelacjamisłowo—dźwiękilitera-
tura—muzyka.Rzadkojednakidentyfikujesiętenobszarzainteresowańjako
związanyzmuzycznością,aprzezwzglądnaobawydotyczącenieścisłościter-
minologicznychipułapekmetodologicznychzdużąostrożnościąferujesięopi-
nienatentemat.Jakkolwiekistniejązapisanedefinicjefenomenumuzyczności,
apróbyichdoprecyzowaniasąwciążpodejmowane,wwiększościprzypad-
kówmuzycznośćrzadkojestsygnowanaswoimwłasnymimieniem,czasami
teżpozostajenierozpoznana.Czymjestzatemmuzycznośćexdefnitioneijak
możnająbadać?1
Muzycznośćokreślasięmianemnjakościtego,comuzyczne;właściwoś-
cisztuki,którakierujeczłowiekawstronęsztukidźwięków”2.Wprzypadku,
gdyzostajepoddanaoglądowizperspektywyontologicznejipsychologicznej,
muzycznośćmożebyćpostrzeganajakowysokawartośćestetyczna,nnadają-
cazarównouniwersumakustycznemuświata,jakprzedewszystkimmuzycejej
najistotniejszągłębię”3.Przytakimzałożeniuniezakładasiękoniecznościroz-
graniczaniamuzycznościnaemanującązotaczającegonasświataimuzyczności
naprzykładutworówmuzycznych.Muzycznośćświatapochodziodbrzmiącej
przestrzeni,wktórejżyjemy4.JerzySkarbowskikonstatuje,żedobrzeokreślona
izinterpretowanakategoriamuzycznościmożeoddawaćniemałeusługinietylko
wodkrywaniuinazywaniuzjawiskdźwiękowo-muzycznychwdziełachpoetyc-
kich.Dostrzeżenieprawdziwejistotymuzycznościpozwalanaodrzuceniegrani-
cypomiędzyobszaremmuzykiacałąresztąrzeczywistościakustycznejiułatwia
wykreślenieukładuhoryzontalnego,umożliwiającegoodnajdywanieelementów
muzycznychwróżnycheufonicznychzjawiskachświata5.
ZarównoKrystynaDanecka-Szopowa,jakiSkarbowskiprzyjmująpostawę
aprobującądlałączeniaogółuzjawiskdźwiękowych(naturalnychisztucznych)
idlarefleksjinadmuzycznościątychzjawisk.Wniniejszejksiążcepodobnezależ-
nościrozpatrywanesązperspektywymuzycznościdziełaliterackiego.Koniecz-
niezatemnależysięzastanowićnadnazewnictwemitypologizacjąuniwersum
brzmieniowegooraznadterminologiąmuzycznychkontekstów.Dlaokreślania
brzmiącejprzestrzenizaczętosięposługiwaćtakimiterminami,jaksonosfe-
ra,fonosferaczyaudiosfera.IchznaczenietłumaczyTomaszMisiakwtekście
