Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
Dlategoteżwtymopracowaniuprzedstawionowspółczesnąspołeczność
polskichŻydów,nanowoodradzającąsięodkońcalat70.XXwieku,orazrelacje
polsko-żydowskienatlezmieniającegosiękontekstuspołeczno-historycznego.
Naprzestrzeniwiekówstosunekobuspołecznościdosiebienawzajem
rzadkoodznaczałsiężyczliwością,częściejzaśobojętnością,niechęciąlubwręcz
wrogością.Bywałoteż,żenegatywneipozytywneocenykrzyżowałysięzesobą,
prowadzącdopostawambiwalentnychiniejednoznacznych
5
.Nawiązywano
wprawdziepewnepróbywzajemnegozbliżenia,alepoczynaniateniemiały
charakteruinstytucjonalnegoioficjalnego.Wyrażałyoneconajwyżejsympatię
idobrąwolępojedynczychosóbiśrodowisk.
Dopierowlatach70.XXwieku,międzyinnymiwzwiązkuzpowstaniem
ruchuopozycjiorazupowszechnianiemnowychpoglądówwKościelekatolic-
kim,zacząłsięwPolscepowolnyproceszmian,którydoprowadziłdo
przewartościowaniastosunkudoŻydówgłówniewelitarnychkręgachspołe-
czeństwapolskiego.Zmianytewywołałyrównieżpozytywnyoddźwiękwśród
znacznejczęściśrodowiskżydowskichiumożliwiłypodjęciewspólnych,
zorganizowanychorazoficjalnychdziałańnarzeczrozwijaniaiupowszech-
nianiadialogupolsko-żydowskiegowśródszerszychwarstwspołecznych.Dialog
stałsięwięcoficjalniedominującą,aczkolwiekniejedynątendencjąwe
wzajemnychkontaktachobunarodowości.Odsamegopoczątkumiałonbowiem
licznychprzeciwników,zarównopostroniepolskiej,jakiżydowskiej,agrono
PolakówiŻydówpozostawałoobojętnewzględemrodzącychsięinicjatyw.
Chociażkrąguczestnikówdialoguwciążmaograniczonyzasięg(obejmuje
głównieprzedstawicielielitintelektualnychorazmłodychwykształconychludzi
zdużychmiast
6
),tojednaksystematyczniesięposzerza.
Zperspektywytytułowegoproblemugłównymcelemtejpracybyłowięc
prześledzeniedziałalnościosób,środowiskiorganizacjizaangażowanychwdia-
logpolsko-żydowskiwlatach1979–1997wPolsceorazdokonaniebilansu
dotychczasowychosiągnięćwtymzakresie.
KsiądzŁukaszKamykowski,jedenzzaangażowanychwdialogreligijny
przedstawicieliKościołakatolickiegowPolsce,zauważa
7
,żepojęciedialogu
przeszłowXXwiekuswoistąewolucję.DoIIwojnyświatowejtermin,,dialog’’
niemiałwkulturzeeuropejskiejistotnegoznaczenia.Zawrotnakarieratego
słowazaczęłasiędopierowpołowieXXstuleciaizostałaopartanakanwie
nowegonurtuprzemyśleńfilozoficznych,zwanychfilozofiądialogulubspot-
5
A.Hertz,Żydziwkulturzepolskiej,Warszawa1998,s.80.
6
Z.M.Baker,PolacyiŻydzi–odkrywaniesiebienanowo,,,TygodnikPowszechny’’,nr21/1990,
s.4.
7
Ł.Kamykowski,SpecyfikadialoguchrześcijanzŻydami[w:]Dialogmiędzyreligijny,red.
H.Zimoń,Lublin2004,s.353.
