Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ROZDZIAŁ1
BOGACTWO–STANDUSZYCZYPORTFELA?
tujednakwyraźniepodkreślić,żemimoiżwieleosóbmogłobysiętegospodziewać,to
tenspecyficznyoptymizmfinansowyniewiążesięzobiektywnąsytuacjąmaterialną
(wysokościądochodów).Zależyonnatomiastodsubiektywnegoprzekonanianatemat
własnejsytuacjimaterialnej(ocenasubiektywnairelatywna–wstosunkudowięk-
szośćPolaków)–imosobalepiejoceniaswojąsytuacjęwtychdwóchwymiarach,tym
większeszansewidziteżnajejpoprawę.Wśródosóboceniającychźleswojąsytuację
materialnązaledwie13%powiedziało,żewidziszansęzmianynalepsze,natomiast
wśródoceniającychjądobrzeaż40%(podobneproporcjewidzimywprzypadkuoce-
nyrelatywnej).Tupojawiasiępytanie,coleżyupodłożatakiegozjawiska?Byćmoże
wszystkietrzypytaniaodzwierciedlająoptymistycznenastawieniedożycia,awkon-
sekwencji–cojestspójnezwcześniejzaprezentowanymiwynikami–równieżwiększy
optymizmfinansowy.Dlategopostrzeganiewłasnejsytuacjimaterialnejmniejzależy
odtego,ilektomapieniędzy,abardziejodtego,jakpatrzynażycie.Jeżeliktoświdzi
wjasnychbarwachswojąaktualnąsytuacjęmaterialną,mapoczucie,żejestonalepsza
odsytuacjiinnych,toprawdopodobnieteżbardziejwierzy,żemożebyćjeszczelepiej.
Wielceprawdopodobnejestrównieżto,żeniedotyczytotylkomyślenia,alemarów-
nieżkonsekwencjewdziałaniu–osobyzoptymistycznymnastawieniemdożyciabędą
równieżbardziejskłonnedopodejmowaniaróżnegorodzajudziałań,abyswojąsytu-
acjępoprawić,awkonsekwencjiichsytuacjarzeczywiściesiępolepszy(Gąsiorowska,
Czerw2010).
Kolejnepytanienaszegobadaniadotyczyłodostrzeganychsposobówzmianywłas-
nejsytuacjimaterialnej.Osoby,którepowiedziały,żewidzątakąmożliwość(359osób)
zostałyzapytaneoto,jakiewidząmożliwościzmianyswojejsytuacji.Najczęściejwska-
zywanymsposobemnapoprawieniesytuacjimaterialnejbyłopodjęciedodatkowejpracy
(40%).Innesposoby(aczkolwiekzdecydowanierzadziejwskazywane)to:otrzymanie
podwyżki(17%),zmianapracynalepiejpłatną(16%),wyjazddopracyzagranicą(15%)
orazwygrananaloterii(12%).Interesujące,żekobietyczęściejniżmężczyźniwskazy-
wałypierwsząmożliwość(więcejpracy),natomiastmężczyźniczęściejodkobietwska-
zywaliawanslubzmianępracynalepiejpłatnąjakoźródłopoprawy.Wyniktenmoże
świadczyćowiększejwierzemężczyznwewłasnemożliwościiichwiększeszansena
rynkupracy,natomiastwprzypadkukobiet–większągotowośćdociężkiejpracy.
Wświetlezaprezentowanychwynikówwartoprzytoczyćdanepochodzącezinnego
prowadzonegoprzeznasbadaniadotyczącegozagadnieńfinansowych(MoneyTrack
20095),wktórympytanieopoprawęsytuacjimaterialnejzostałoniecoinaczejsfor-
mułowane.Zamiast„JakiewidziPan/iszansenapoprawęsytuacjimaterialnej”(pyta-
5BadanieMoneyTrack,przeprowadzoneprzezautorkęwewspółpracyzCentrumAdamaSmitha,
dotyczyłopostawizachowańfinansowychPolaków.Badaniebyłoprowadzonewlatach2009–2011
każdorazowona1000-osobowejreprezentatywnejpróbiePolaków.