Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MATERIAŁY
POLICJA1/2022
zwłaszczakomendanci.Autorwramachniniejszegoopraco-
waniastarasięprzybliżyćpolicjantomiinnymczytelnikom
zainteresowanymfunkcjonowaniemsłużb,inspekcjiistraży
niewątpliwiedośćtrudnąiobszernątematykęwsposób
zrozumiałyiwmiaręprosty.
Przedstawiającproblematykę,autorbazowałnaswoich
doświadczeniachzzakresuzarządzaniafinansami,pełniłonbo-
wiemwprzeszłościsłużbęwPolicjinastanowiskachkierow-
nikówjednostekorganizacyjnychróżnegoszczebla.Zarządzał
onfinansamiibyłodpowiedzialnyzatozarządzaniewramach
służbynastanowiskach:komendantapowiatowego,miejskie-
go,wojewódzkiegoPolicjiizastępcykomendantagłównego
Policji.Abyprzekazaćczytelnikowinajbardziejaktualnąwiedzę
ztegozakresu,wmaju2021r.autorzapoznałsiętakżeoso-
biściezaktamiprawnymiregulującymizarządzaniefinansami
wPolicjiizobowiązującąaktualniepraktykąwtymzakresie
wtokupobytuwWydzialeFinansówKomendyWojewódzkiej
PolicjiwKatowicach.Wydziałtenfunkcjonujewramachgar-
nizonuśląskiegojakonajwiększegopodwzględemetatowym
garnizonuPolicjiwPolsce.Ponadtodysponujenajwyższympod
względemkwotowymbudżetemspośródwszystkichjednostek
PolicjiwPolsce.
Rozpoczynającciągwywodówmającychnaceluprzybliże-
nietejtematyki,należynawstępieokreślić,cokryjesiępod
pojęciemfinansówpublicznych.Wliteraturzezajmującejsię
prawemfinansowymwystępujewieledefinicjitegopojęcia.
PoniżejzawartodefinicjęsformułowanąprzezElżbietęChoj-
nę-Duch,którauznawanajestzaautorytetzzakresuprawa
finansowegowPolsce.Wedługtejautorkifinansepubliczne
określanejakozasobypieniężnekrajupowstającewzwiązku
zprocesemgromadzeniaiwydatkowaniaśrodkówpieniężnych.
Zasobytemająnastępującecechy:
stworzonenapodstawiewładztwafinansowego(przy-
musuprawnego)państwa,
podlegająwtokuzarządzaniatrybowipolitycznemuiproce-
duromadministracyjnym,aniemetodomrynkowym,
skierowanenarealizacjęinteresupublicznego,
ichcelemjestutrzymanierównowagifinansowejwskali
państwaorazwartościpieniądzakrajowego,
rozmiaramiswymiwskalikrajuprzewyższajązzasadyzasoby
iśrodkipieniężnepodmiotówprywatnych,
wielkośćistrukturępublicznychśrodkówpieniężnychusta-
lająorazkontrolująinstytucjepolityczne,wszczególności
najwyższeorganywładzypublicznej2.
ZarządzaniefinansamipublicznymiwPolicjiwzasadni-
czysposóbwpływanapoziomrealizacjizadańpublicznych
przezformację.Policjajakowyspecjalizowany,azarazem
podstawowypodmiotfunkcjonującywsferzebezpieczeń-
stwawewnętrznegopodległyministrowisprawwewnętrznych
iadministracjisłużącyspołeczeństwurealizujeszeregzadań
publicznych.Zadaniatemająnaceluzaspokojenieszeroko
rozumianychpotrzebspołecznychwzakresiebezpieczeństwa
iporządkupublicznego.Policjajakoformacjazostałapowołana
dożycianamocyustawyz6kwietnia1990r.oPolicji3ijest
onanajważniejsząoraznajwiększąobecnieformacjąfunk-
2E.Chojna-Duch,Podstawyfinansówpublicznychiprawafinan-
sowego,Warszawa2010,s.12–13.
3Tekstjedn.DzUz2021r.,poz.1882zezm.;dalejjako:ustawa
oPolicji.
cjonującąwsferzebezpieczeństwaiporządkupublicznego
będącąelementemsystemubezpieczeństwawewnętrznego
państwa.RealizacjazadańpublicznychprzezPolicjęopierasię
przedewszystkimnazasileniachfinansowychpochodzących
zbudżetupaństwa4.Należyzdaćsobiesprawę,żejakośćdzia-
łaniaPolicji,jejsprawność,efektywnośćiskutecznośćzależy
wgłównejmierzeodpoziomuzasileniawśrodkifinansowe.
Nieulegawątpliwości,żemamytudoczynieniaześcisłą
korelacjąpomiędzydwomaczynnikamistanemzasobów
finansowychasprawnościądziałaniaPolicjiwrealizacjijejza-
dańustawowych.Imwiększypoziomzasobów,totymsamym
większypotencjałPolicji,któryprzekładasiępozytywniena
sprawność.Bezpieczeństwokosztujetotakżetezaogólnie
znana.Policja,chcącrealizowaćswojezadaniaodnoszącesię
doprocesukształtowaniabezpieczeństwaiporządku,musi
otrzymaćodpowiednią,wymaganąilośćśrodkówfinansowych.
Tezatazostałaudowodnionawielokrotniezarównowtoku
badańnadbezpieczeństwem,jakiwpraktycezarządzania
jednostkamiorganizacyjnymipolicjinacałymświecie.Najbar-
dziejdobitnietezędowiódłzarządzającypolicjąnowojorską
wlatach1994–1996WilliamBratton.Jakoszefnowojorskiej
policjiwciągutrzechlatdokonałwNowymJorkuswoistego
cuduwzakresiepoprawystanubezpieczeństwawtymmie-
ście.Spowodowałon,żetowielkiemiastostałosięzmiasta
najbardziejzagrożonegoprzestępczościąmiastemnajbardziej
bezpiecznymwcałymUSA.Byłotomożliwedziękiwdrożeniu
wieluspecyficznych,innowacyjnychrozwiązańwpracypolicji
nowojorskiej,aletakżedziękiistotnemuzwiększeniunakładów
finansowychnadziałalnośćpolicjinowojorskiej.Istotnezwięk-
szenienakładówfinansowychwynikałozdecyzjiburmistrza
NowegoJorkuRudolphaGullianiegodotyczącejdofinansowania
idoposażeniapolicji.Jakwiemy,przełożyłosiętopozytyw-
nienaefektywnośćdziałaniapolicjiwtamtymokresie5.Tezę
udowodniłtakżeautorwtokuswoichwcześniejszychbadań
przeprowadzonychwlatach2012–2013wnajwiększychaglo-
meracjachmiejskichwPolsce6.
KatalogzadańzewnętrznychPolicjijestniezmiernieszero-
ki.WszystkiezadaniaPolicji,atakżenawetjejuprawnienia,
generująkosztyfinansowezarównotezaliczanedokategorii
osobowych,jakirzeczowych.Musimymiećjednakświado-
mość,żenietylkozapewnieniewłaściwegopoziomuśrodków
finansowychjestgwarantemrealizacjiprzezPolicjęjejzadań
ustawowychnawysokimpoziomie.Bardzoistotnymczynni-
kiemdecydującymojakościwykonawstwazadańprzezPolicję,
atymsamymopoziomiezaspokojeniapotrzebspołecznych
zzakresubezpieczeństwa,jestrównieżjakośćzarządzania
finansamiiprowadzeniagospodarkifinansowejprzyznanymi
Policjiśrodkami.
Zarządzaniefinansamitoczęśćwiedzyteoretycznejiprak-
tycznejzzakresutrzechnauk,amianowicie:naukobezpie-
czeństwie,naukoorganizacjiizarządzaniuoraznaukprawnych
odnoszącychsiędokategoriiprawafinansowego.Autorzy
4M.Lisiecki,Zarządzaniebezpieczeństwempublicznym,War-
szawa2011,s.29.
5W.Bratton,P.Knobller,Przełom.Jakszefnowojorskiejpolicji
powstrzymałepidemięprzestępstw,tłum.A.Polkowski,Poznań2000,
s.289–377.
6F.Skiba,PolicjawPolsce.Działalnośćformacjiwobszarze
aglomeracjimiejskich,Szczytno2015,s.296–310.
4
KWARTALNIK
KADRY
KIEROWNICZEJ
POLICJI