Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzemysławPiotrDamski
Wnioski
50
Różnicemiędzyamerykańskimibrytyjskimflizolacjonizmem”wy-
nikałyprzedewszystkimzestosunkutychpaństwdospołecznościmię-
dzynarodowej(internationalsociety).WXVIIIiXIXw.rozumianojako
społecznośćeuropejską,aprawoStaregoKontynentubyłoprawemmię-
dzynarodowym.Przyczynątegostanurzeczybyłoodmiennedoświad-
czenie,utrudniająceosiągnięcieporozumienia.USAniemogłyuczestni-
czyćwsystemieeuropejskim,którybyłdlanichmetaforądespotyzmu94.
Zkoleidoświadczenieeuropejskiebyłowpisane,pomimowszelkichza-
strzeżeń,whistorięWielkiejBrytanii,więcflizolacja”nigdynieoznacza-
łanadłuższąmetęseparacjiodkontynentu.Obydwapaństwanatomiast
chciały,takdługojaktobyłomożliwe,zachowaćswobodędyplomatycz-
ną,dlategounikałyzawieraniasojuszymilitarnych.Wobuprzypadkach
porzucenieflizolacji”byłozwiązanezpoczuciemzagrożenia.Przyczym
oiledlaAlbionusamazmianawistniejącymsystemiejużwymagałain-
terwencji(tj.ponownegookreśleniawnimswegomiejsca),toUSAmu-
siałybyćprzeświadczoneoistniejącymzagrożeniuzachodniejhemisfe-
ry.Chciałbympodkreślić,żeodejścieodszerokorozumianejflizolacji”
niewynikało,wobuprzypadkach,wyłączniezformalnychpowiązań,
leczzprzeświadczeniaozagrożeniuwłasnegobezpieczeństwaispójno-
ścisystemumiędzynarodowego95.Niejestprzypadkiem,żeUSAzaan-
gażowałysięwpolitykęeuropejską,gdypoczułysięwspółtwórcąładu
światowegozasprawąudziałuwkonferencjachhaskichczymediacjach
pokojowychiuznałysytuacjęeuropejskązazagrożeniedlasytuacjiglo-
balnej.Zchwilą,gdyStanyZjednoczone,państwalatynoamerykańskie
iJaponiawłączyłysięwprocesbudowaniaprawamiędzynarodowego
doszłodorozszerzeniaspołecznościmiędzynarodowejzasprawąwspól-
negodoświadczenia.Waszyngtonowitrudniejbyłozatemignorować
swojemiejscewglobalnymukładziesił.WcześniejszaabsorbcjaAmeryki
94WedługRichardaDevetakaiEmilyTannockrewolucjaamerykańskaprzemode-
lowałaprawodoczłonkostwawspołecznościmiędzynarodowejwEuropieipozanią.
Patrz:R.Devetak,E.Tannock,ImperialRivalryandtheFirstGlobalWar,[w:]TheGlobalization
ofInternationalSociety,eds.C.Reus-Smit,T.Dunne,NewYork,NY2017,s.125–144.Miku-
lasFabryuznałnatomiast,żeStanyZjednoczoneprzyjętodospołecznościmiędzynaro-
dowejpotymjakWielkaBrytaniauznałaichniepodległość.M.Fabry,RecognizingStates:
InternationalSocietyandtheEstablishmentofNewStatesSince1776,Oxford–NewYork2010,
s.26–36.SuwerennądecyzjąUSAbyłanatomiastdobrowolnarezygnacjaztegoczłonko-
stwazewzględunajegoeuropejskicharakter.
95KorespondujetozkoncepcjąAdamaWatsonaoistnieniuraisondesystemezakła-
dającej,żeopłacasiędbaćospójnośćsystemuipozostawaćjegoczęścią.Za:B.Buzan,
AnIntroductiontotheEnglishSchoolofInternationalRelationsł,s.18.