Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
RAMYTEORETYCZNEIKONTEKSTYBADAŃNADPOLITYCZNYMISLAMEM
Istniejąpolityczneimplikacjedlapolitykimiędzynarodowejwwydarzeniachod
końcazimnejwojny,osadzonewkontekścieHzwrotukulturowego”orazpowro-
tureligiiwpolitycznymkształcie.Spornyjestkulturowyfenomenwświeciepo-
litykicharakteryzującysiępędemkudewesternizacjijakowyzwaniuwobeckul-
turowegowpływuglobalizacji.Wprzypadkuislamu,odrodzeniereligijneummy
powiązaneztymiwydarzeniaminiejestwłaściwierozumianenaZachodzie108.
Tymsamympolitycznyislamwyłaniasięjakoskuteksytuacjikryzy-
sowej,jesttozarównokryzyssensu,jakikryzysstrukturalny,tj.poli-
tycznyorazspołeczno-ekonomiczny.Uwzględniającniezachodniecywi-
lizacje,jakpiszeTibi,wewspółczesnymświeciemamydoczynienia
zrywalizacjąmiędzyświeckimiboskimporządkiem,którajestrodzajem
wojnymiędzydwomaprzeciwnymisobieświatopoglądami:neoabsolu-
tyzmemirelatywizmem109.Tibiłączytęwojnętakżezcywilizacjąisla-
mu,gdziewynikaonazupolitycznieniareligii,zniejwyrastafundamen-
talizmreligijny,któryTibinazywaideologiąpolityczną110.Politycznyis-
lamjestodmianąneoabsolutyzmu,któryprzeczyzałożeniurelatywizmu
kulturowego,azarazemmaambicjeogólnoświatowejideologii111.Ale
czyuniwersalnewartościmogązostaćustanowioneprzezcywilizację,
którajestzdefiniowanaprzezreligię?Pytanietonawiązujedogłównej
tezypracyTibiego:PoliticalIslam,World,PoliticsandEurope,żereligia
jestsystememkulturowym,którywskutekupolitycznieniazyskuje
szczególneznaczenienadawaniasensuikształturzeczywistości(np.kon-
fliktom),skutkiemjestukulturowionai/lubureligijnionapolityka112.
Winnejpracy,IslamismandIslam,Tibiwyjaśnia,żewprzypadkuislami-
zmuureligijnionapolitykaoznaczaHpoparciedlaporządkupolitycznego,
który,jaksięuważa,pochodzizwoliBoga,nieopierasięnazwykłej
suwerenności”,niejestteżzaczerpniętywprostzmuzułmańskiejhistorii,
albowiemislamistycznautopia,wyobrażonysystemboskichrządów
określanymianemhakimijjatAllah(boskierządy),nigdynieistniaławis-
lamskiejhistorii113.
Definiującpolitycznyislam,Tibiuznaje,żejesttojęzykowywariant,
wykorzystywanyprzezniektórychnaokreśleniefundamentalizmumu-
108B.Tibi,PoliticalIslam,WorldPoliticsandEurope.FromJihadiststoInstitutionalIslamism,
Routledge,London–NewYork2014,s.115.
109Ibidem.Neoabsolutyzmatakujewspółczesnąkulturęito,couznazaniezgodneze
swoimspojrzeniemnarzeczywistość,wkontekściepolitycznegoislamuprowadzido
skrajnychpostawfundamentalistycznych.
110Idem,Fundamentalizm…,op.cit.,s.33.
111Idem,Politicalislam…,op.cit.,s.224.
112Ibidem,s.135;idem,Islamism…,op.cit.,s.1.
113Idem,Islamism…,op.cit.,s.1.
