Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
EuropaPółnocnatopięćpaństw,którestanowiąspecyficznyklaster
1.Obejmuje
onswymzasięgiemblisko27mlnmieszkańcówiobszarwielkościok.3,5mln
km
2.Należądoniego:Dania,Finlandia,Islandia,Norwegia,SzwecjaorazGren-
landia,WyspyOwczeiWyspyAlandzkie.Ichhistoria,kultura,religiaiwartościsą
ściślezesobąpowiązane.Takżeichjęzykistanowiączynnikjednoczący,choć
językfiński,mowaEskimosówzGrenlandiiiludnościSamizpółnocnejFinlandii
oraznorweskiiszwedzkimająinnekorzenie.PaństwaEuropyPółnocnejrazemsą
nsupermocarstwem”,aleniemilitarnie,leczwzakresieedukacji,konkurencyjności
czyczystychtechnologii.Sąonelideramiwdziedzinierozwiązańekologicznych
oraztrwałegoizrównoważonegorozwoju.Innowacyjnośćjestichgłównącechą.
Wyróżniajesolidnawspółpracapolityczna,wysokawspółzależnośćgospodarcza
izbliżoneformyrządówdemokratycznych.Nordyckimodelpaństwaopiekuńcze-
gołączymechanizmyrynkoweowysokimpoziomieopodatkowaniazpubliczną
regulacjąwwielusektorach,coważnecharakteryzujegosilnepoparciespołecz-
ne
2.To,cogocechuje,towysokipoziomzaufaniazarównomiędzyludźmiwogó-
le,jakimiędzyobywatelamiarządem
3.Dania,Finlandia,Islandia,Norwegia
iSzwecjatopaństwa,którenajskuteczniejrealizująpolitykęrównościpłcioraz
równośćwwymiarzeekonomicznym.Byłyonejednymizpierwszychnaświecie,
któreprzyznałykobietomprawodogłosowaniaiudziałuwżyciupublicznym
4.
Wpływkobietwpolityceiwrozwojuspołecznymjestbardzoistotnydotejpory.
Państwatepomyślnośćswązawdzięczajądługoterminowyminwestycjomwkapi-
tałludzki,stworzeniurównychszansuczestniczeniawrynkupracy,rozbudowanej
opiecezdrowotnej,systemowiedukacjiorazinstrumentomwsparciadlarodziców.
Ubezpieczeniaspołeczneczyniątospołeczeństwosilniejszymisąważnymnarzę-
dziemzekonomicznegopunktuwidzenia.Przejrzystość,odpowiedzialnośćidobre
zarządzanie,silnagospodarkarynkowa,wolnyhandel,dobrobyt,iotwartaprze-
1E.L.Killham,TheNordicWay:APathtoBalticEquilibrium,TheCompassPressThe
WashingtonDC,1993.
2Więcejnatentematzob.:M.Alestalo,S.E.O.Hort,S.Kuhnle,TheNordicModel:
Conditions,Origins,Outcomes,Lessons,HertieSchoolofGovernanceWorkingPapers,
No.41,June2009.
3W.Nowiak,Nordyckimodel„welfarestate”wrealiachXXIwieku.Dylematywyboru
iewolucjasystemuwspołeczeństwachdobrobytu-wnioskipraktyczne,Poznań2011;
W.Anioł,SzlakNorden.Modernizacjaposkandynawsku,Warszawa2013.
4Finlandiaprzyznałakobietomprawodogłosowaniaw1906r.,Norwegiaw1913r.,Is-
landiaiDaniaw1915r.,Szwecjaw1919r.
