Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bezpieczeństwoiporządekpubliczny.Konceptualizacjapojęcianapodstawiebadańliteraturowych
Bezpieczeństwojestwięczdecydowaniekategoriąinterdyscyplinarną,aleosta-
tecznymodniesieniembadawczymwtychnaukachwzakresiebezpieczeństwajest
zawszeczłowiek,jakopodstawowawartośćskładowanaroduipaństwa.Współcześnie
kwestionujesiępoglądutożsamiającybezpieczeństwozestanem,którygwarantuje
pewnośćistnieniaiprzetrwania.Przydokonywaniutypologiibezpieczeństwasto-
sowanejestkryteriumpodmiotoweiprzedmiotowe.Wpierwszymujęciuwyod-
rębniasiębezpieczeństwonarodoweimiędzynarodowe.Przedmiotbezpieczeństwa
możnaokreślaćjakowszystkieuwarunkowaniabezpieczeństwa,którepozostająpod
ochronąpaństwaorazinnychpodmiotów,wtymorganizacjimiędzynarodowych.
Wzakrestychuwarunkowańwchodząprzedewszystkim:wartości,środkibezpie-
czeństwaorazkształtowanienowychhoryzontówbezpieczeństwa.Wartościdoty-
cząsuwerenności,niezawisłości,przetrwania,autonomiiterytorialnej,brakupodle-
głościpolitycznejorazpozamilitarnychczynników,związanychzeswobodąizado-
woleniemosobistym.Środkibezpieczeństwaodnosząsiędowzrostusiłymilitarnej,
zawieraniasojuszywojskowych,redukcjibroniiaktywnościmiędzynarodowej.
Zkoleikształtowanienowychhoryzontówbezpieczeństwawiążesięzuwzględ-
nianiempotrzebinnychpaństwidostrzeganiemszereguuwarunkowań.Badania
nadbezpieczeństwemnależyprowadzićwzakresieupowszechnianiawieluzakre-
sówipojęćbezpieczeństwawróżnychwymiarach-militarnym,społecznym,kul-
turowym,gospodarczymiinnym(Czaputowicz+inicjałimienia,2003:22-23).
Natomiastwedługkryteriumprzedmiotowegowyodrębniasięrodzajebezpieczeń-
stwa,azatem:zewnętrzneiwewnętrzne,bezpieczeństwopolityczne,ideologiczne,
militarne,ekonomiczne,ekologiczne,społeczne,kulturowe,religijne,morskie.
Przyjrzyjmysięzatemwybranymdefinicjombezpieczeństwawliteratu-
rzeprzedmiotu.WedługK.Sienkiewicz-MałujurekiZ.T.Niczyporuk,bezpie-
czeństwotostan,wktórymczłonkowiedanejwspólnotypaństwowejnieodczu-
wajązagrożeniaczylękuzwiązanegozpolitykąinnychpaństw(bezpieczeństwo
zewnętrzne)lubteżwynikającegozdziałańwładzpaństw(lubichzaniechania),
którympodlegają(bezpieczeństwowewnętrzne)(Sienkiewicz-MałyjurekK.,
NiczyporukZ.T.,010:15).ZdaniemW.PływaczewskiegoiG.Kędzierskiej,
bezpieczeństwotoogółwarunkówiinstytucjichroniącychżycie,zdrowie
imienieobywateliorazmajątekogólnonarodowy,ustrójisuwerennośćpaństwa
przedzjawiskamigroźnymidlaładuprawnego(PływaczewskiW.,Kędzierska
G.,2001:32).
Bezpieczeństwojesttakżedefiniowanejakoprocesspołecznyzmienny
wczasie;topewnośćistnieniaiprzetrwania,posiadaniaorazfunkcjonowania
irozwojupodmiotu.Jestwynikiembrakuzagrożeńiwłaściwejichpercepcji,
powstajeteżwskutekkreatywnejdziałalnościdanegopodmiotu.Jestprocesem
społecznymzmiennymwczasie(ZającJ.,2009:18).Wujęciuszerokimpojęcie
10
