Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ROZDZIAŁ1
obszarów,któresąsiadujązpaństwamitakżemającymipretensjedotychteryto-
riów.Uważałon,iżjedynymwyjściemdlaRosji,abywzmocnićswojąpaństwo-
wośćigeopolitycznąpozycjęwświeciejestzwiększeniepoziomuzaludnienia
ipoziomurozwojugospodarczegogeograficznegocentrumkraju.Wysunął
wswoichpracachideę,iżabyzapewnićRosjibezpieczeństwoistabilnyrozwój
należywydzielićprzestrzeńmiędzyWołgąaJenisejem,OceanemLodowatym
apołudniowymigranicamipaństwaistworzyćosobny,kulturowo-ekonomiczny,
jednolityobszarRosyjskiejEurazji,którynależypostrzegaćniejakoperyferie
państwa,alejakjejrdzennyobszar,takjakdotejporybyłatraktowanaprzede
wszystkimeuropejskaczęśćpaństwa.Powinnotowistotnysposóbumocnić
rosyjskimodelgeopolitycznejkontrolinadprzestrzeniąnodmorzadomorza”16.
Oryginalnaanalizageopolitycznazaproponowanaprzezrosyjskiegogeopolity-
kasłużyładoopracowaniawskazańdopraktycznejrealizacjipolitykiwewnętrz-
nejizagranicznejpaństwarosyjskiego.
Współczesnageopolityka,choćwdużejmierzeopierasięnapoglądachkla-
sykówzpoczątkuXXwieku,żnisięjednakodnichwsposóbzasadniczy.
Wdrugiejpołowieubiegłegostuleciadoszłodowieluwydarzeńnaświecie,które
przyczyniłysiędotransformacjiiaktualizacjibadańnadterytorialnąorganizacją
władzynaszczebluglobalnymiregionalnym.Dotakichwydarzeń,którestały
sięswoistyminpunktamizwrotnymi”,należą:zaostrzeniesięlokalnychkonflik-
tówwniektórychregionachświata(przedewszystkimnaBliskimWschodzie),
kryzyswstosunkachmiędzypaństwamiwydobywającymisurowceenergetyczne
ipaństwamibędącymiichodbiorcami,rozprzestrzenieniesięterroryzmujako
środkawalkipolitycznejwposzczególnychpaństwachinaareniemiędzyna-
rodowej.Wtymkontekścieszczególnegoznaczenianabrałozbadaniekwestii
dotyczącychroliprzestrzeni,charakteruwzajemnychstosunkówiwalkipoli-
tycznej(wjejaspekciewojskowym,gospodarczymifinansowym),wzwiązku
zdostępemdosurowcównaturalnych.WpołowieXXwiekupodziałświata
nadwaantagonistyczneblokiprzyczyniłsiędorozwojujednejzgałęzinauki
ogeopolityce-geopolitykistosowanej-geostrategii-nauki,mającejnacelu
skuteczneposzukiwanieaspektówprzewagiitworzeniawarunkówdlamilitarne-
gozwycięstwawkonfrontacjinwolnegoświata”znobozemkomunistycznym”.
Naturalnie,takdużeuproszczenieobrazusytuacjipolitycznejnaświeciemogło
ograniczyćwłaściwąanalizęgeopolityczną17.
16L.A.Wasilienko,Geopolityka,Moskwa2003,s.112.
17Nowoczesnageostrategiaprzezwyciężyłatoograniczenie.Obecniepowykluczeniu
zpraktykistosunkówmiędzynarodowychsztywnychideologicznychzasad,geostrategiazaczęła
nabieraćcharakteruwłaściwegonauce.Obecniezadaniemjestudzielenieodpowiedzinatemat
sposobukonsolidacjipotrzebiwolipolitycznejwtrakciekonfliktuinteresówpaństw,podmiotów
niepaństwowychnapoziomieglobalnym,międzynarodowym,krajowym,regionalnymilokalnym.