Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GeopolityczneznaczeniepolitykienergetycznejRosji
25
Zprzestrzeniąwpolitycenierozerwalniezwiązanajestdoktryna,którą
TomaszKlindefiniujenastępująco:doktrynageopolitycznatogłoszonazasada,
przekonanieopowinnościlubkoniecznościstosowaniaokreślonychrozwiązań
politycznychwprzestrzeni(np.doktrynagranicnaturalnych,opozycjaocean
-kontynent)31.
WspółczesnadoktrynageopolitycznaRosji32nietylkoopierasięnadość
imponującychpodstawachteoretycznych(przezponadstolatrozwojuwtej
dziedziniewRosjiwydanowieleróżnorodnychpublikacji-odfundamentalnych
pracnaukowychdoartykułówpublicystycznychozabarwieniupopulistycznym),
obejmującychswymzakresemnajbardziejróżnorodneaspektygeopolitycznej
roliRosji.Niemniejistotnymfaktemjest,żecałąhistorięRosjimożnarozpa-
trywaćjakonieprzerwanyciągdążeńocharakterzegeopolitycznym,wramach
którychpaństworosyjskiestarałosięustanowićoptymalnedlasiebiegranice
zewnętrzneimaksymalnierozszerzyćstrefęswoichwpływów,przezdługiczas
rozumianychgłówniejakowpływypolityczne.
CałageopolitycznahistoriaRosjijestwistocieprocesemtworzenia(konso-
lidacji)jejprzestrzenigeopolitycznejztakimbądźinnymukierunkowaniem33.
Ponieważwcentrumbadańznajdujesiętylkojedenzkierunkówrosyjskiej
polityki,wskazanejestkorzystaniezterminologiiproponowanejprzezautorów
opracowańrosyjskich.Znanyrosyjskigeopolityk,LeonidIwaszow,byływysoko
postawionyurzędnikMinisterstwaObronyRosji,dlaopisaniadziałańRosji,
wchodzącychwzakresjejpolitykizagranicznej,zaproponowałterminnpromienie
interesówgeopolitycznych”34.Jednymztakichwektorów,umiejscowionymcen-
tralniewrosyjskiejpolitycezagranicznej,jestjejkierunekpołudniowy(państwa
Kaukazu,IraniTurcja)iczęściowopołudniowo-zachodni(zwrotwkierunku
PółwyspuBałkańskiego).
Wgeopolityceklasycznejjednymzpodstawowychelementówjestpojęcie
ekspansji.Wewspółczesnychkoncepcjachgeopolitycznychtzw.neobizantyzm
jestjednązodmianrosyjskiegoekspansjonizmu.Zpunktuwidzeniatwórców
doktryngeopolitycznychtowłaśnieekspansjaokreślasiływitalneizamożność
31T.Klin,Geopolityka:spórdefinicyjnywewspółczesnejPolsce,nGeopolityka”2008,
nr1,s.15.
32Wspisierosyjskichaktówustawodawczychinormatywnychbrakjestdokumentuonaz-
wieDoktrynageopolityczna.Niemniejjednakistniejąliczneprojektytakiegodokumentu,pro-
ponowaneprzezszeregorganizacjiiposzczególnychautorówopracowańztejdziedziny.Poza
tympodrozdziałydoktrynygeopolitycznejmożnaodnaleźćwinnychrosyjskichdokumentach
urzędowych,np.takich,jak:DoktrynawojennaFederacjiRosyjskiej,DoktrynamorskaFederacji
Rosyjskiej,KoncepcjapolitykizagranicznejFederacjiRosyjskiejetc.
33Zob.A.Mironowicz(red.),Wprowadzeniedostudiówwschodnioeuropejskich,t.3-Rosja,
Lublin2013.
34Л.Г.Ивашов,РоссияилиМосковия?Геополитическоеизмерениенациональной
безопасностиРоссии,Москва2002,s.416.
