Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EuropaWschodniawprzestrzenipolitykiFederacjiRosyjskiej
29
PółwyspieBałkańskim.DrugizostałokreślonyjakoRegionDunajski,wskład
któregowchodziłyśrodkoweWęgry,Siedmiogród,WołoszczyznaiMołdawia.
TrzecistanowiłaEuropaPółnocno-WschodniazRusią(RuśKijowska),Polską
iWielkimKsięstwemLitewskim16.
3.PrzestrzeńobejmującapaństwanmłodszejEuropy”.HenrykSamso-
nowiczrozumiepodpojęciemnEuropaWschodnia”wokresieŚredniowie-
czapaństwanmłodszejEuropy”,doktórychzaliczaWęgry,CzechyiPolskę,
atakżeBałkany.Uzupełniałyje-WielkieKsięstwoLitewskieorazRuśKijow-
ska,apóźniejRuśMoskiewska(obecnieterytoriumzachodniejRosji,Białoru-
siiUkrainy)17.
4.PrzestrzeńobejmującanarodyznajdującesiępodkontroląRosji/ZSRR.
WedługAndrzejaNowaka,wokresieodKongresuWiedeńskiegodozakończe-
nianzimnejwojny”EuropęWschodniączęstookreślanojakozlepeknciemię-
żonychnarodów”oraznzbiorowąofiarędespotycznychimperiów”.Wpocząt-
kowymokresiebyłatoRosja,apóźniejZSRR,którekontrolowaływschodnią
częśćkontynentueuropejskiego18.
5.PrzestrzeńnawschódodŁaby.Kryterium,wedługktóregodoEuropy
WschodniejzaliczasięterenynawschódodŁaby,wdużymstopniułączysię
zliniąpodziałupowstałegowokresienzimnejwojny”.JerzyKrasuski,sięgając
dookresuŚredniowiecza,używapojęćnEuropaWschodnia”lubnWschód”na
określenieobszarówpołożonychnawschódodŁaby.Jegozdaniem,podziałna
EuropęPółnocną,Południową,WschodniąiZachodniąmiałcharakterumowny.
Zaznaczajednak,żeostryrozłamnaEuropęWschodniąiEuropęZachodniądo-
konałsiępoIIwojnieświatowej.PewienwpływnazróżnicowanieEuropymiały
warunkiklimatyczneigeograficzne,wtymukształtowanieterenu,orazpoza
EuropąWschodniąstosunkowoniewielkaodległośćodmorza.Ponadto,zróż-
nicowaniepodwzględemzaludnieniawpłynęłotakżenarozwójwpaństwach
położonychnawschódodŁabyodmiennegoustrojurolnegowepocefeudalnej
wporównaniuzpozostałączęściąkontynentu19.
WedługNormanaDaviesa,EuropaWschodniatoobszarnawschódod
Łaby.Jednakkwestiętęprzedstawiawniecoinnysposób.Wwęższymrozumie-
niuwokresienzimnejwojny”EuropaWschodniaobejmowałatylkopaństwa
satelickieZSRRwEuropieŚrodkowo-WschodniejiPołudniowo-Wschodniej”.
WszerszymzaśznaczeniuzaliczadotegoregionuZwiązekRadzieckiiznajdu-
jącesięwstrefiejegowpływówpaństwasocjalistyczne20.
16O.Halecki,HistoriaEuropy-jejgraniceipodziały,Lublin2000,s.105-120.
17H.Samsonowicz,SłowiańszczyznawŚredniowieczu,[wi]Cywilizacjaeuropejska.Wykłady
ieseje,M.Koźmiński(red.),Warszawa2005,s.89-101.
18A.Nowak,History...,s.7.
19J.Krasuski,EuropamiędzyRosjąiświatemIslamu,Toruń2005,s.118-129.
20N.Davies,Europamiędzy...,s.39-59;idem,Europa.Rozprawa...,s.1124-1212.
