Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UWARUNKOWANIAPOLITYKI
przypuśćmyteż,iżniesąoniwstanieprzekonaćczłon-
kówinnejgrupy,żeobecnadystrybucjazasobówjestnie-
sprawiedliwa;izałóżmy,żerównieżinniniesąwstanieich
przekonać,iżsprawiedliwośćwymaga,abyzachowanyzo-
stałobecnysystemdystrybucji.Ciostatnidowodziliby,że
zmienianieprzyużyciusiłyobecnegosystemudystrybucji
oznaczałobyniesprawiedliweingerowaniewsprawiedliwe
relacjeekonomiczne,natomiastdlatychpierwszychchro-
nienieowegosystemuprzyużyciusiłybyłobyniesprawied-
liwymingerowaniemwproceszmian,jakichwymagaspra-
wiedliwość.Nagasiławystąpiłabyprzeciwkonagiejsile,nie
dlatego,żejednazestrondążydoosiągnięcianiesprawied-
liwejprzewagi,leczponieważobiestrony,dążącdospra-
wiedliwości,mająodmiennezdanienatemattego,czyspra-
wiedliwyjestobecnysystemdystrybucjikorzyściistrat,czy
teżproponowanaalternatywa7.Takwięcwcześniliberało-
wiezgadzająsięzHobbesem,gdytwierdzi,że:
Wtakimstanieniemaszmiejscanapracowitość,albowiemnie-
pewnyjestowocpracy;icozatymidzie,niemaszmiejscana
odrabianieziemianinażeglowanie,niemabowiemżadnego
pożytkuzdóbr,któremogąbyćprzywiezionemorzem;niema
wygodnegobudownictwa;niemanarzędzidoporuszaniaiprze-
suwaniarzeczy,cowymagawielesiły;niemawiedzyopowierzch-
niziemianiobliczaniaczasu,anisztuki,aniumiejętności,ani
sztukisłowa,anispołeczności.Aconajgorsze,jestbezustanny
strachiniebezpieczeństwogwałtownejśmierci.iżycieczłowieka
jestsamotne,biedne,bezsłońca,zwierzęceikrótkie8.
7
Zob.I.Kant,Metafizykamoralności,tłum.E.Nowak,Warszawa
2005,s.151n.
8
T.Hobbes,Lewiatan,czylimateria,formaiwładzapaństwakoś-
cielnegoiświeckiego,tłum.Cz.Znamierowski,PWN,Warszawa
1954,s.110.
40
