Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozumieniepolitykiwstosunkachmiędzynarodowych
jednymztychźródeł.Innymiźródłamipozostająrozmaiteorganizacjemiędzy-
narodowe,strukturymiędzyrządoweiponadnarodowe.Państwapozatymza-
czynająfunkcjonowaćwmniejszymstopniujakoDsuwerenne”byty,awwięk-
szymjakoskładnikimiędzynarodowejDwspólnotypolitycznej”.Podstawową
funkcjąpaństwanarodowegostajesięwięcdostarczanielegitymizacjiponadna-
rodowymisubnarodowymmechanizmomrządzenia[Hirst,Thompson,1996,s.171].
DWładzapaństwowadefiniowanabyłatradycyjniejakonajwyższawładzanaokreślonymte-
renie,posiadającamonopolnaużywaniesiły,nastosunkizinnymipaństwamioraznadecy-
dowanieonajważniejszychsprawachzbiorowości,wtymowprowadzaniuregulacji
prawnych.Wczasachnowożytnychuznawanabyłazasuwerenną.Władzamiędzynarodowa
stanowipochodnąwładzpaństwowych.Składająsięnaniąinstytucje,organizacje,układy,
umowy,instancje,którychczłonkamisąpaństwalubktórepowstałyzadobrowolnązgodą
państw.Władzęmiędzynarodowąstanowiąstrukturymiędzypaństwowelubponadpaństwo-
we.Państwanietylkojewspółtworzą,aledobrowolniezobowiązująsięimpodlegaćiprze-
strzegaćpodjętychprzezniedecyzji,uchwał,praw.Mająteżzawszeprawoimożliwośćznich
wystąpić.Dlategomówisię,żepaństwanietracąsuwerenności,współdziałającwstrukturach
międzynarodowych.Wedługliberałów,władzamiędzynarodowajestwynikiemkontraktuko-
rzystnegodlawszystkichstron”[Buksiński,2009,s.278].
Znaczeniepaństwarelatywniemalejezewzględunasubtelnąikłopotliwą
konkurencjęzestronyźródełwładzy,któresąniezdefiniowane,aczasaminawet
niedefiniowalne.Sąto:siecikapitału,produkcji,komunikacji,przestępczości,
instytucjimiędzynarodowych,ponadnarodowychaparatówwojskowych,orga-
nizacjipozarządowych,transnarodowychreligii,ruchówopiniipublicznej
iwszelkiegorodzajuruchówspołecznych,włączającwtoruchyterrorystyczne.
Natomiastponiżejpoziomupaństwafunkcjonują:społeczności,grupyetniczne
inarodowe,regiony,wspólnotyreligijne,gangiimafie.Wszystkieonetworzą
rozległysystemsprawowaniawładzyiwpływówzróżnorodnychźródeł.Pań-
stwazachowująwięczdolnośćpodejmowaniadecyzji,leczniesąjedynymide-
cydentami.Stająsięczęściąowejzłożonejsiecipotęgikontrpotęg[Castells,2008,
s.324;Scholte,2006,s.27].
PowiązaniaDsieciowe”sąwięcwidoczneniejakoDobok”państw,wewnątrz
lubnapoziomieniższymodpaństwowego.DWładza”,jakakształtujesięwra-
(autorytetintelektualny),bądźteżspołeczną(prestiżspołeczny).Autorytettocechaaksjologiczna(po-
siadaniecechwartościowych),polityczna(uznanie)lubprawna(posiadanieuprawnień)podmiotówjed-
nostkowych(naprzykładprezydenta),zbiorowych(naprzykładgrupyrządzącej)lubinstytucjonalnych
(naprzykładpaństw,ustrojów)[ł].Autorytettocechatypówosób,gruplubinstytucji,lubteżposzcze-
gólnychosobników,zjawisk,grup,instytucjibądźposzczególnychdziałań.Autorytetmawartośćpozy-
tywnąiwywołujenormatywnewięzizotoczeniem.Autorytetprzeciwstawianyjestsilefizycznejlubma-
terialnej.Autorytettowładzamiękka.Umożliwiawpływanienainnychbezużyciasiłytwardej,ajedynie
zapomocąargumentów,postawą,godnością,przykładem,wzorem”[Buksiński,2009,s.135].
15
